首页    期刊浏览 2025年12月30日 星期二
登录注册

文章基本信息

  • 标题:Parerga zum Stadiasmus Patarensis (11): Die lykische Stadt Neisa
  • 其他标题:Parerga zum Stadiasmus Patarensis (11): Die lykische Stadt Neisa
  • 作者:Takmer, Burak ; Oktan, Mehmet
  • 期刊名称:GEPHYRA
  • 印刷版ISSN:1309-3924
  • 出版年度:2013
  • 卷号:10
  • 期号:0
  • 页码:50-96
  • 语种:German
  • 出版社:Arkeoloji ve Sanat Yayınları / Archaeology and Art Publications
  • 摘要:Stadiasmus Patarensis için Parerga (11): Neisa Kenti 2009 yılı araştırmaları sırasında krokisi de çıkarılan Neisa ören yerinde sekiz yeni yazıt bulunmuştur. Yazarlar yazıtları tanıtmadan önce kentin siyasi, ekonomik ve dini tarihinin yanı sıra yerleşim planı ve yol bağlantıları hakkında bilgi vermektedir. Bu bilgilere göre kent hakkındaki en erken veri İÖ 2. yüzyılda bastığı ve bu dönemde polis statüsüne sahip olduğunu belgeleyen sikkedir. Makalede tanıtılan ikinci yazıt Neisa’nın Erken İmparatorluk Dönemi’nde polis statüsünü koruduğunu göstermektedir. Ksanthos, Khoma ve Phellos’a yol bağlantısı veren Stadiasmus Patarensis’in belgelediği üzere Neisa en geç eyaletin oluşturulduğu sırada Lykia Birliği üyesidir. Kente ilişkin veriler Antonin’ler Dönemi’nde artış gösterse de en parlak çağını İS 2. yüzyılın son çeyreğiyle 3. yüzyılın ilk yarısında yaşamıştır. Nitekim Constitutio Antoniniana’dan önce kentin Roma vatandaşlık hakkına sahip tek ailesi olan Diogenes/ Dionysii bu hakkı İS 2. yüzyılın sonunda elde etmiş gözükmektedir. Notitiae episcopatuum Neisa’nın İS 12. yüzyıla kadar Myra’ya bağlı bir piskoposluk merkezi olarak varlığını sürdürdüğünü göstermektedir. Önemli yapılar arasında daha sonraki bir dönemde yapılan eklemeyle genişletilen Helenistik tahkimat, stoa ile eş zamanlı inşa edilen ve 1000 kişinin altında kapasiteye sahip tiyatro, hem stoa’nın hem de olasılıkla stadion’un zeminini oluşturan taş döşeme, üç hamam ve nekropolis anılmaya değerdir. Erken İmparatorluk Dönemi’ne tarihlenen ilk iki yazıt kent tarihine ilişkin en erken epigrafik belgelerdir. Bunlardan ilki Augustus’a adanmış bir kutsal alana işaret ederken, ikincisi bir hamamın tamiratı için demos ve tüm yurttaşlar nezdinde yapılan epangelia’yı dile getirmektedir. Makalede tanıtılan üçüncü yazıt Iulia Domna Augusta için onurlandırmayı içermektedir. Sonraki üç yazıt lykiarkh soyu Diogenes/Dionysii ailesine mensup şahısların onurlandırılmalarına dairdir. Bunlardan ilkinde kentin yetiştirdiği ilk Lykiarkh’lar Diogenes III ile Dionysios I’in babası Diogenes II’nin kent cursus’una ilişkin bir yazıt söz konusudur. Buna göre Diogenes II kentin en önemli memuriyetlerini yerine getirmenin yanı sıra imperator’a elçi olarak görevlendirilmiş, ucu kapalı bir memuriyet olmakla birlikte Lykia Birliği’nin hypophylaks’lığını yapmış ve bu sayede de oğulları için Lykiarkh’lığın yolunu açmıştır. Harf karakterlerine göre İS 3. yüzyılın ilk çeyreğine tarihlendirilen beşinci yazıtta ismi okunamamakla birlikte bu soyun Lykiarkh’lık mertebesine ulaşmış üçüncü üyesi olan ve Birlik rahipliğinden sonra Balbura’ya logistes olarak atanan M. Aur. Dionysios II, altıncı yazıtta ise Diogenes III’ün kızı olabileceği düşünülen ve büyük ihtimalle bir akrabasıyla birlikte imparator kültü rahibeliği yapan Aphphia onurlandırılmaktadır. Makalede tanıtılan son iki yazıtın ilkinde büyük ihtimalle eşi Masas oğlu Iason qui et Erpias ile birlikte yine imparator kütü rahibesi olan, ayrıca kente arazi miras bırakan Iason kızı Aristonoe quae et Lycia bule ve demos tarafından, ikincisindeyse eşi Iason qui et Erpias tarafından onurlandırılmaktadır. Yazıtların çevirisi şöyledir: No. 1: Caesar Divus Augustus’un (kutsal alanı). No. 2: Peritios Ayı. Demos’a ve tüm yurttaşlara karşı ünsever ve nazik bir tutum takınarak hamamın tamiratı için geri ödemesiz katkıda bulunanlar şunlardır: Artemes oğulları Trokondas ve Dikandros ?3 drakhmae, [The]mistas? oğlu Dikandros [? drakhmae, Er]mandyb[eris oğlu Filanca ? drakhmae] / [The]mista[goras] oğlu Dikandros [? drakhmae, Filanca oğlu Er]mandyb[eris ? drakhmae]. No. 3: Neisa’lıların Danışma ve Halk meclisleri, Ordugahların Anası, Iulia Domna Augusta’yı (onurlandırdı). No. 4: Neisa’lıların Halk Meclisi atalarından beri kente karşı onurseverlik göstermiş, asil soylu, hesna ve müstesna şahsiyet, imparator kültü rahipliğini göz alıcı bir biçimde yerine getiren, sitometros’luk görevini icra etmekte olan, sekreterlik makamında bulunduktan sonra kente iffetli bir şekilde hayırlarda bulunduğu için bir kez daha onurlandırılan, kentin tamias’lığını güven uyandıracak şekilde yapmış olan, kamusal icraatların denetçiliğini namuslu bir şekilde yerine getiren, masraflarını kendisi karşılayarak kent adına merhum Hadrianus’a iki kez elçi olarak giden, Lykia Birliği’nin hypophylaks’lığını (şanına) yakışır biçimde yapmış olan, hali hazırda kentin eikosaprotos’luk görevini ifa etmekte olan, bütün memuriyet ve leiturgia’larında hem genelde hem de her bir bireye karşı özelde yak[ışır şekilde] yüce gönüllülük gösteren Metrodoros oğlu Diogenes oğlu Neisa’lı Diogenes’i ünseverliğine layık diğer onurlarla birlikte bronz bir heykelle onurlandırdı. No. 5: Neisa’lı olmakla birlikte Lykia’nın bütün kentlerinde de aktif görevlerde bulunan, Lykia Birliği’nin arkhiereia ve grammateia makamlarında bulunmuş olan, ayrıca hem ken[timizin hem Balbura’lıların kentinin] pat[ronu olan . . . Metrodo]ros oğlu, [Diogenes oğlu, Diogenes oğlu, Dionysios oğlu M. Aur. Dionysios’u [Neisa’lıların Halk Meclisi onurlandırdı]. No. 6: Neisa’lıların Halk Meclisi Filanca Tanrı’nın rahibeliğini yapmış olan, Metrodoros’un büyükbüyük torunu olan Diogenes III’ün kızı Aphphia’yı onurlandırdı. No. 7: Iason kızı, Lykia olarak da bilinen, Neisa’lı Aristonoe’’nin (heykelini, eşi) Erpias olarak da bilinen Neisa’lı Iason [dikti] No. 8: Neisa’lıların Danışma ve Halk meclisleri, eşi Masas oğlu, Erpias olarak da bilinen Iason’la birlikte dindar bir şekilde İmparator Kültü rahibeliği yapmış olan, memleketine başka birçok nakti kaynak da bırakmış olan, vatansever şahsiyet, Iason kızı, Lykia olarak da bilinen Neisa’lı Aristonoe’yi (onurlandırdı).
  • 其他摘要:The article summarises the results of a survey conducted in the city of Neisa in the mountains in central Lycia in 2009. An overview of Neisa’s history and remains is followed by the presentation of eight new inscriptions with commentary. Coins from the 2nd c. BCE provide the earliest evidence of Neisa as an autonomous polis. The city had retained its polis status into the early Principate, as is shown by inscription no. 2. According to the Stadiasmus Patarensis, Neisa was a member of the Lycian League, at the latest around the time when the province was founded, and was linked to Xanthos, Choma and Phellos by road. Although epigraphic and archaeological evidence attests to a rise in Neisa’s prosperity in the Antoninian period, the city had seen its heyday in the late second and early third centuries CE. The descendants of Diogenes II were the leading family of Neisa and, in the closing years of the 2nd c. CE, the first Neisans to receive Roman citizenship. The notitiae episcopatuum attest the existence of the city until the 12th c. CE as a subordinate diocese of Myra. The city’s most important extant monuments are the Hellenistic city wall, which was extended in a later period, the theatre, three baths and some burial sites. The cobbled main street in the southern part of the urban area is particularly well preserved and probably doubled as stadium; it was also provided with stoa. Two new inscriptions from the early Principate furnish the first epigraphic evidence from the city’s history: Inscription no. 1 hints at a sanctuary dedicated to Augustus, while inscription no. 2 mentions repair work in baths, financed by donations from the city’s elite. Inscription no. 3 was set up in honour of Iulia Domna Augusta; nos. 4‒6 honour Diogenes II and his descendants. From no. 4 we learn the public offices held by Diogenes II, whose sons, Diogenes III and Dionysos I, were the first citizens of Neisa to attain the federal priesthood. Diogenes II had held the most important public offices in the city and was twice sent on a mission to Emperor Hadrian. His career climaxed when he obtained the post of hypophylax of the Lycian League, through which he also paved the way for his sons to become Lyciarchs. The person honoured in inscription no. 5 is identified with M. Aur. Dionysios II, a grandson of Diogenes II, who held the federal priesthood in the early 3rd c. CE. Inscription no. 6 honours a certain Aphphia, who was presumably the daughter of Diogenes III and served as priestess of the imperial cult. The last two inscriptions concern a woman called Aristonoe alias Lycia, daughter of Iason: no. 7 was erected for Aristonoe by her husband, Iason alias Erpias. The honorary inscription no. 8 was set up on decision of the Boule and Demos of Neisa, saying that Aristonoe together with her husband held the priesthood of the imperial cult and made donations to the city.
  • 关键词:Neisa; kent yönetimi; hypophylax; lykiarches; logistes; yol ağı
  • 其他关键词:city government; hypophylax; lykiarches; logistes; road system
Loading...
联系我们|关于我们|网站声明
国家哲学社会科学文献中心版权所有