标题：الگوی پراکنش و تعيين منشاء هيدروکربن‌های چند حلقه‌ای معطر در رسوبات سواحل جنوب غربی دريای خزر: استان گيلان
其他标题：Distribution and Source identification of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) in the Sediments of the Southwest Caspian Sea Coasts: Gillan Province
摘要：زمينه و هدف: تحقيقات انجام شده بر روی هيدروکربن‌های چند حلقه‌ای معطر (PAHs) در رسوبات سطحی سواحل جنوب غربی دريای خزر محدود و بيانگر آلودگی متوسط تا شديد با منشاء غالب پتروژنيک در مورد ترکيبات PAH است. اين مطالعه به منظور بررسی توزيع الگوی پراکنش و تعيين منشاء ترکيباتPAH (61ترکيب)در رسوبات سطحی سواحل جنوب غربی دريای خزر (استان گيلان) انجام شد. روش بررسی: تعداد 45 نمونه رسوب سطحی از 5 نيم خط عمود بر ساحل در استان گيلان (از آستارا تا لاهيجان) از اعماق 10، 20 و m 50 جمع‌آوری گرديد. نمونه‌ها بوسيله دستگاه کروماتوگرافی گازی – طيف سنجی جرمی مورد تجزيه و تحليل قرار‌گرفت. جهت تعيين منشاء از نسبت‌های تشخيصی استفاده شد.يافته‌ها: در محدوده مورد مطالعه به ترتيب سه ترکيب فنانترن (ng/g74/6±87/6)، پايرن (ng/g 23/5±43/1) و نفتالين (ng/g 40/4±34/4) بيشترين مقدار را در بين ترکيبات PAH نشان دادند. با توجه به نتايج نسبت‌های تشخيصی همچون (LMW/HMW (0/75-0/25)، Ant/178 (0/11-0/02)، Flu/202 (0/49-0/20 و B(a)Ant/228 (0/54-0/09) منشاء غالب ترکيبات PAH در محدوده مورد مطالعه پتروژنيک است. نتيجه‌گيری: با توجه به نسبت‌های تشخيصی و تشابه بين ترکيبات PAH غالب در منطقه و ترکيبات PAH غالب در پايه نفتی آذربايجان، منشاء اصلی ترکيبات PAH در سواحل استان گيلان به احتمال زياد مربوط به آلودگی نفتی آذربايجان است.
其他摘要：Background and Objectives: Few investigations on polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in surface sediments have reported medium to high petrogenic contamination at the southwest coasts of the Caspian Sea. The aim of this study was to investigate distribution and potential sources of 16 PAH compounds in surface sediments of the southwest coasts of the Caspian Sea (Gillan province). Materials and methods: A total of 45 sediment samples from 15 stations at coasts of the Gillan province (from Astara to Lahijan) were collected from 10, 20, and 50 meters depths. Each sample was analyzed using Gas chromatography – Mass spectrometry. Diagnostic ratios were used for source identification. Results: The main PAH compounds in the study area were phenanthrene (87.6±74.6 ng/g), pyrene (43.1±23.5 ng/g), and naphthalene (34.4±40.4 ng/g) respectively. According to the calculated diagnostic ratios such as LMW/HMW (0.25-7.75), Ant/178 (0.02-0.11), Flu/202 (0.20-0.49), and B(a)Ant/228 (0.09-0.54) the main source of PAHs is petrogenic in this study area. Conclusion: According to PAH diagnostic ratios and similarity of dominant PAH compounds in study area with dominant PAH compounds of Azerbaijan oil field, main probable source of PAH compounds in Gillan province coasts is Azerbaijan oil pollution.
