摘要：مؤسسه. دانشگاه علوم پزشکی کاشان مقدمه. ارزشيابی را بررسی و تفحص نظامدار يک موضوع, امر و شی مهم و راهی برای بهبود و اثربخش کردن برنامه از طريق بکارگيری روشهای درست, اخلاقی, امکانپذير و دقيق تعريف کرده اند. سوالات مشترک همه ارزشيابيها عبارتند از اينکه: آيا اجزاء برنامه درست و اثربخش عمل ميکنند؟ عملکرد خوب چگونه است؟ چرا برنامه يا اجزاء آن خوب عمل نميکنند؟ آثار و پيامدهای برنامه چيست و چقدر دوام دارند؟ آيا اين برنامه نسبت به ساير برنامه ها اثربخش تر است؟ از اين برنامه چه می آموزيم؟ مشتريان برنامه در باره آن چه فکر ميکنند؟ وسترهولم(1999) فوايد ارزشيابی را شامل: بررسی اثربخشی, روشن سازی فرصتها, ارزيابی اولويتها در استفاده از منابع, بررسی نيازها و تقاضاهای مددجويان, تصميم گيری آگاهانه تر و پاسخ به فشارهای خارجی ميداند. اگرچه درباره ضرورت ارزشيابی صحبت فراوان شده, متاسفانه ارزشيابی به صورت موثری جزء بيشتر برنامه ها نشده و معمولا هنگامی که با مشکل يا سوالی درمورد يک برنامه مواجه ميشويم به فکر آن می افتيم. در مواردی هم که ادعای اجرای آن شده, به صورت ناپخته و ناشيانه بوده و قسمتی اندک از کل اين فرايند اجرا شده است. ارزشيابی درونی که در چند سال اخير مورد توجه قرار گرفته به اعضای سازمان يا برنامه امکان ميدهد تا به جستجوی نقاط قوت و ضعف خود پرداخته و روشهايی را برای ارتقای فرايندهای خود يافته و اجرا کنند. با اينحال ورثن و ساندرز(1987) معتقدند که هيچ ارزشيابی از تورش در امان نيست. تصميمات يک ارزشياب درمورد اينکه چه چيزی را بررسی کند, از چه روش و ابزاری استفاده نمايد, با چه کسی گفتگو کند و حتی سوابق شخصی و تجربيات حرفه ای او, همه بر اجرا و نتيجه ارزشيابی تاثير ميگذارند. از اين رو برای بررسی اعتبار, روايی و صحت برنامه ارزشيابی, بايد از ابتدا تدابيری را انديشيد. بنابراين ارزشيابی برنامه ارزشيابی يا متا- اوليشن, بايد از ابتدا در برنامه ارزشيابی گنجانده شود. در اين تحقيق گزارش ارزشيابی درونی گروه پرستاری داخلی خراحی دانشگاه علوم پزشکی کاشان مورد ارزشيابی قرار گرفت. روشها. گروه پرستاری داخلی خراحی دانشگاه علوم پزشکی کاشان به درخواست و تحت نظارت مرکز توسعه آموزش دانشگاه اقدام به ارزشيابی درونی نمود. گزارش نهايی اين ارزشيابی مورد ارزشيابی قرار گرفت. ابتدا متن گزارش به صورت تحليل محتوا مورد تجزيه و تحليل واقع شد و سپس با استفاده از ابزار استاندارد توسعه يافته توسط دانيل استافل بيم از نظر سودمندی, کاربردی بودن, صحت و اعتبار يافته ها مورد بررسی قرار گرفت, اين ابزار نتايج يک ارزشيابی را به صورت عالی, خيلی خوب,خوب, متوسط و ضعيف طبقه بندی ميکند. در نهايت از طريق مصاحبه نيمه سازمان يافته با اعضای تيم ارزشيابی نتايج و گزارش ارزشيابی مورد تحليل واقع گرديد. يافته ها. در برنامه ارزشيابی درونی و نيز در گزارش نهايی آن سابقه و ساختار و شرايط گروه را مورد توجه قرار نگرفته و برنامه مورد ارزشيابی نيز مشخص و توصيف نگرديده است, همچنين اهداف برنامه ارزشيابی تدوين نشده و عوامل مورد ارزيابی نيز به صورت ناقص مطرح شده اند. روند برنامه ارزشيابی ذکر نگرديده , نتايج مورد بحث و داوری قرار نگرفته و پيشنهادی متناسب با يافته ها انجام نشده است. گزارش ارزشيابی به لحاظ سودمندی, کاربردی بودن و صحت در حد متوسط قرار داشته و به لحاظ دقت و اعتبار يافته ها ضعيف است. تحليل متن مصاحبه ها نشان داد که گروه ارزشياب برای اين کار آمادگی لازم را نداشته و تا مدتی فقط برای رفع تکليف به اين کار ادامه داده است. ترس از مشخص شدن نقاط ضعف, فقدان هدايت کننده مسلط و آگاه به اصول ارزشيابی, عدم آگاهی مسئولان مرکز توسعه از اصول ارزشيابی و ناتوانی آنها در توجيه روش و اهداف برنامه از موانع عمده در طی برنامه ارزشيابی درونی و ناکارآمدی نتايج آن بوده است. نتيجه. با وجود آگاهی از اهميت و نقش ارزشيابی در بهبود کيفيت برنامه ها, در عمل ارزشيابيها بصورت اصولی و معتبر انجام نميشوند. ترس از نتايج و نيز عدم تسلط بر روشها و اصول ارزشيابی و نيز ناديده گرفتن متا- اوليوشن از عوامل ناکارآمدی ارزشيابی است.
其他摘要：Introduction. Evaluation is a systematic way to improve and make more effective actions that involves procedures which are useful, feasible, ethical, and accurate. Common questions in all evaluations are: do all part of program do well and effective? What is the good functioning? Why the program or its parts do not work well? What are the effects and consequences of the program? Is this program more effective than the others? What we learn from this program? What the consumers think about the program? The benefits of evaluation are: assessment of effectiveness, exploring the opportunities, assessing the priorities in allocating the resources, assessing the needs and demands of clients, better decision making and responding to external demands (westerholms, 1999). Unfortunately evaluation is not integrated in all programs. Also any evaluation study is biased to some extent. Decisions that an evaluator makes about what to examine, what methods and instruments to use, who to talk to, even the evaluator’s personal background, professional training and experiences all affect the way the study is conducted and influence the outcome of evaluation. Therefore Meta–evaluation (the evaluation of an evaluation) is important, it adds the credibility of final results and improves an evaluation study before it is irretrievably too late. In this study I evaluated the final report of internal evaluation that was performed by the medical surgical nursing group of faculty of nursing in Kashan medical university. Methods. Medical surgical nursing group of faculty of nursing in kashan medical university conducted an internal evaluation program by the request and supervision of education development center. I evaluated that program and its final report. At first content analysis was performed on the final report of evaluation, then program evaluations, meta-evaluation checklist developed by Daniel stufflebeam used to determine the quality of evaluation study at its utility, feasibility, propriety and accuracy. According to the checklist an evaluation may fall in one of the categories of excellent, very good, good, fair or poor. At the end I used semi-structured interviews with the members of evaluating team for exploring the process and obstacles of the program. Results. The history, context, structure, mission and objectives of the group was not considered neither in the process nor in the final report. The evaluators did not determine the goals and objectives of evaluation they only listed some factors they thought needed to be evaluated. There was any planning for evaluation therefore the process of evaluation was not clear in the final report. No judgments made relating the findings or results and the final report did not contain any discussion and recommendations. According to the program evaluations meta-evaluation checklist, utility, feasibility and propriety of evaluation were fair and its accuracy was poor. Analysis of interviews revealed that the evaluators did not have necessary preparation and they were not ready enough to do this, they did that program only because the EDC hd wanted them to do that. Fear from uncovering weaknesses, lack of mastery in program evaluation in the group and although in EDC, lack of a skilful director, inability of EDC to explain the purposes and benefits of internal evaluation, were some of the most important obstacles of this evaluation program. Conclusion. Although the role and importance of evaluation in improvement of actions and quality of programs are well known, but it is not executed properly in reality. Fear from the results, lack of skill in evaluation, and not integrating the meta-evaluation in evaluation programs are some of the reasons for imperfect and unusable evaluations.
