摘要：مقدمه: با توجه به اهميت يادگيری ليست جانشينی مواد غذايی برای دانشجويان رشته تغذيه، چگونگی تدريس اين ليست نيز حائز اهميت است. اين مطالعه با هدف مقايسه تأثير روش‌های سخنرانی و مشاهده عينی توزين مواد غذائی بر آگاهی و مهارت کاربرد رژيم غذائی در دانشجويان رشته تغذيه، انجام شد. روش‌ها: اين مطالعه نيمه‌تجربی بر روی 49 نفر دانشجوی ترم 5 رشته تغذيه در دو نيمسال تحصيلی 88-1387 انجام گرفت. برای 25 نفر دانشجويان نيمسال اول ليست جانشينی مواد غذايی، به روش سخنرانی و برای 24 نفر دانشجويان نيمسال دوم به روش مشاهده عينی و توزين مواد غذايی تدريس شد. ميزان آگاهی دانشجويان با استفاده از آزمون کتبی چهارگزينه‌ای به صورت پيش‌آزمون - پس‌آزمون و مهارت کاربرد اين ليست در طراحی رژيم با ارائه يک نمونه رژيم پيشنهادی بررسی گرديد. تجزيه و تحليل تمام داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. جهت مقايسه ميانگين نمره‌ها در هر گروه و بين دو گروه از آزمون‌های آماری t زوج و T- test استفاده گرديد. نتايج: مقايسه پس‌آزمون دوگروه در کليه حيطه‌ها به جز حيطه آگاهی در زمينه اندازه واحدهای اقلام غذايی در گروه کربوهيدرات‌ها اختلاف معنا‌داری نشان نداد. ميانگين نمره مربوط به مهارت عملی دانشجويان در سخنرانی 5±14 و در مشاهده عينی توزين مواد غذايی 5/517 بود و اختلاف معنادار بود. نتيجه‌گيری: تدريس ليست جانشينی مواد غذايی به روش مشاهده عينی در افزايش نمره مهارت عملی دانشجويان مؤثر بود. پيشنهاد می‌شود که در تدريس اين مبحث مهم از درس تنظيم برنامه‌های غذايی از روش مشاهده عينی و توزين مواد غذايی استفاده شود.
其他摘要：Introduction: Considering the importance of learning dietary exchange list in academic nutrition education, teaching it gains significance, too. Thus, this study is going to compare two different teaching methods regarding dietary exchange list to students of nutritional science. Methods: This quasi-experimental study was conducted on 49 students of nutritional science in two semesters during 2008-2009. (25 students in the first semester and 24 students in the second semester). In the first semester the exchange list was taught by lecturing and in the second semester this was done by weighing different foods and showing the actual serving size of foods to the students. Students’ knowledge was assessed through pre-test and post-test evaluations. Their skill of dietary planning using the dietary exchange list was determined by a case-scenario. The values were scored from 0 to twenty. Data analysis was done by SPSS software. For comparing the grades in two groups, Student T test was used. Results: The mean of knowledge scores in post-test were significantly higher in the experimental group (17.5±4.5 vs. 15.0±4.7). The scores regarding the skill of diet planning were 14.0± 5.0 after lecturing method and 17.0±5.5 after weighing and seeing the serving size method (P<0.05). Conclusion: Teaching the exchange list by weighting different foods and showing the serving sizes was more effective than the traditional teaching method of lecturing for students of nutritional science.
关键词：ليست جانشينی مواد غذايی;تغذيه; روش تدريس; سخنرانی; دانشجويان; مشاهده عينی; توزين مواد غذايی
其他关键词：Dietary exchange list; nutrition; teaching method; lecture; students of nutritional science
