摘要：مقدمه: تاکنون استراتژی‌های آموزشی مختلفی برای يادگيری بهتر دانشجويان پزشکی معرفی شده است. از جمله آنها يادگيری مسأله محور است که يک استراتژی اصلی، پيچيده و گسترده در آموزش پزشکی و بخصوص آموزش علوم پايه می‌باشد. در مدل SPICES يادگيری مسأله محور به صورت پيوستاری بيان شده است (از يادگيری بر پايه اطلاعات اندوزی تا يادگيری مسأله محور). در اين مطالعه، به تهيه پرسشنامه‌ای به عنوان ابزاری برای ارزشيابی برنامه بر پايه استراتژی مسأله محوری پرداخته شده است. روش‌ها: اين مطالعه توسعه‌ای 2 فاز داشته است. فاز اول مدل‌سازی مفهومی و تهيه ابزار بود. اين فاز از طريق مرور وسيع متون و تشکيل گروه‌های متمرکز از متخصصين انجام گرفت. روايی صوری و محتوايی پرسشنامه به تأييد گروه‌ها رسيد. فاز دوم استفاده پايلوت از پرسشنامه بود. در اين فاز، پرسشنامه مسأله محوری برای ارزشيابی درس بيولوژی استفاده شد. کليه دانشجويان ICM که اين درس را 2 ترم قبل به صورت مسأله محور گذرانده بودند، اين پرسشنامه را تکميل کردند. با استفاده از فراوانی انتخاب گزينه‌ها، موقعيت هر مؤلفه بر روی پيوستار مشخص گرديد. برای بررسی پايايی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتايج: نتايج نشان داد که درس بيولوژی در مقايسه با يک درس کاملاً مسأله‌محور، در تمام مؤلفه‌ها در انتهای سنتی پيوستار مسأله محوری قرار دارد (نقش دانشجو، نقش معلم، منابع، محتوای آزمون‌ها، نحوه نمره‌دهی، مديريت زمان، محيط فيزيکی). نتيجه‌گيری: بسياری از دانشکده‌های پزشکی سراسر دنيا يادگيری مسأله محور و درهم تنيده را در آموزش خود به کار برده و به بررسی ميزان مؤثر بودن اين استراتژی‌ها در يادگيری بهتر پرداخته‌اند. اما کمتر مطالعه‌ای به اين موضوع پرداخته است که آيا به راستی اين دروس مسأله محور به چه ميزان به مسأله محوری نزديک شده‌اند. مطالعه حاضر می‌تواند به عنوان راهنمايی برای طراحی و ارزشيابی دروس مسأله محور و يا برنامه‌های مسأله محور در آموزش پزشکی قرار گيرد.
其他摘要：Introduction: A variety of educational strategies appropriate for medical student learning have been introduced. Problem- based learning is a major, complex and widespread strategy in medical education, especially in basic science education. In the SPICES model PBL is presented as continuums (from information oriented learning to problem-based learning). In this study, we developed a questionnaires based on continuums as a tool for curriculum evaluation. Method: This developmental study had 2 phases. The first phase was concept mapping and questionnaire development. This phase was performed as an extensive literature review and consensus building in focus groups of experts. The content and face validity of questionnaires was confirmed. The second phase was pilot study. In this phase, the PBL questionnaire was used for evaluation of biology course. All ICM students that had taken biology course two semesters ago completed questionnaires. We used frequency of item selection for determining location on the continuums. The reliabilities were checked by Cronbach's Alpha. Result: The results showed that biology course located in the traditional end of PBL continuum of all aspects of the course (student role, teacher role, resources, content of tests, grading, time management, physical environment). Discussion: Many medical schools from all over the world have implemented PBL curricula and they have assessed effectiveness of these strategies. But very little is known about the evaluation of curriculum based on this strategy. The present work may be considered as a guide for curriculum evaluation.
关键词：یادگیری مسأله‌محور; ارزشیابی; برنامه درسی
其他关键词：problem based learning (PBL)- Evaluation-curriculum
