摘要：مقدمه: طرح درس يکی از عوامل مؤثر و کليدی در فرايند آموزش است. هدف اصلی از تدوين طرح درس، تسهيل در يادگيری فراگيران از طريق برقراری يک بستر ارتباطی مناسب است. پژوهش حاضر با هدف ارزيابی طرح درس‌های ارائه شده توسط مدرسين دانشگاه علوم پزشکی ايلام در سال 1388 به انجام رسيده است. روش‌ها: در اين پژوهش توصيفی- مقطعی، کليه 108 طرح درس ارائه شده توسط مدرسان دانشگاه علوم پزشکی ايلام در نيمسال اول و دوم سال 1388 مورد ارزيابی قرار گرفت. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از يک چک‌ليست که شامل 13 حيطه مؤثر بر طرح درس بود، انجام گرفت. تحليل داده‌ها به کمک آزمون‌های آماری t مستقل و آناليز واريانس انجام شد. نتايج: بيشترين و کمترين طرح درس‌های ارائه شده به ترتيب مربوط به دانشکده‌های بهداشت (5/43 درصد) و پزشکی (12 درصد) بود. ميانگين کل نمره ارزشيابی طرح درس‌های ارائه شده 57/16±94/67 بود. شايع‌ترين اشتباهات مربوط به حيطه آموزشی و طبقه‌بندی اهداف (4/45 درصد) و روش ارزيابی (9/25 درصد) بود. همچنين بيشترين نقصان مربوط به حيطه‌های مربوط به مشخص بودن سياست‌‌‌‌‌ها و قوانين کلاس (3/58 درصد)، برنامه‌ريزی برای آمادگی دانشجويان قبل از شروع کلاس (6/55 درصد) و وظايف و تکاليف دانشجويان (7/40 درصد) بود. حيطه‌های مربوط به اهداف کلی درس (9/89 درصد)، روش تدريس (4/82 درصد) و معرفی منابع (4/82 درصد) واجد بالاترين امتياز و بهترين وضعيت در نگارش طرح درس‌های مورد بررسی بودند. ارتباط معناداری بين رتبه علمی و نمره ارزشيابی طرح درس وجود داشت (03/0p=). نتيجه‌گيری: با توجه به نتايج، وضعيت محتوايی و نگارشی طرح درس‌های ارائه شده توسط مدرسان دانشگاه علوم پزشکی ايلام در حد قابل قبولی ارزيابی گرديد. پيشنهاد می‌شود با برگزاری دوره‌های آموزشی مرتبط و تدوين فرم‌های پيش‌نويس استاندارد، زمينه مناسب برای تدوين هر چه بهتر طرح درس در بين مدرسان فراهم شود.
其他摘要：Introduction: Lesson plan is one of the key factors in the education process. The main purpose of lesson plan is to facilitate teaching and learning by establishing a good communication platform. This study performed a content analysis of the lesson plans developed by faculty members of Ilam University of Medical Sciences. Methods: In this cross – sectional study, all 108 lesson plans developed by the faculty of Ilam University of Medical Sciences in the first and second semesters in 2009 were analyzed. The data was collected by a checklist covering 13 dimensions. Data analysis was done using t-test, and ANOVA. Results: Maximum and minimum ratios of the lesson plans belonged to schools of health (43.5%) and medicine (12%), respectively. The total average score of evaluation of the lesson plans developed was 67.94±16.57 (out of 100). The most common mistakes were related to objectives (45.4%), and evaluation methods (25.9%). The greatest shortcomings were related to dimensions of general and class regulations and policies (58.3%), preparation of learners before class sessions (55.6%), and assignments (40.7%). The dimensions of objectives in the lesson plans (89.9%), teaching methods (82.4%), and references recommended (82.4%) gained the highest scores. There was a significant relationship between faculty members’ academic ranks and evaluation scores of their lesson plans (p=0.03, CI95% =0.6-16.0). Conclusion: Based on the findings of the study, holding lesson plan workshops and using a standardized lesson plan templates could provide an appropriate basis for developing better lesson plans by the faculty.
关键词：طرح درس; استاد; تحليل محتوا; برنامه درسی; نظارت آموزشی
