标题：کارايی درونی و اثربخشی بيرونی برنامه درسی دوره دکترای حرفه‌ای پزشکی از ديدگاه دانشجويان، دانش‌آموختگان و اعضای هيأت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهيد صدوقی يزد
其他标题：Evaluation of Internal Efficiency and External Effectiveness of the General Medicine Curriculum: Perspectives of Students, Graduates and Faculty Members at Shahid Sadughi University of Medical Sciences
摘要：مقدمه: آموزش پزشکان کارآمد و اثربخش، همواره مورد توجه دانشکده های پزشکی بوده است. اين امر مستلزم بررسی برنامه آموزشی و برنامه درسی و سپس، بازنگری و بهبود کيفی آن است. پژوهش حاضر به منظور ارزيابی کارايی درونی و اثربخشی بيرونی برنامه درسی دوره دکترای حرفه‌ای پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهيد صدوقی يزد صورت پذيرفت. روش‌ها: اين مطالعه توصيفی در سال 1390 در دانشگاه علوم پزشکی شهيد صدوقی يزد انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموختگان دوره دکترای حرفه‌ای پزشکی از سال 1385 تا سال1390، دانشجويان سال چهارم تا هفتم دوره دکترای حرفه‌ای پزشکی و اعضای هيأت‌علمی دانشکده پزشکی اين دانشگاه بوده است. نمونه در دسترس از دانش‌آموختگان (40 نفر) و اعضای هيأت علمی (70 نفر) و نمونه تصادفی از دانشجويان (200 نفر)، انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در زمينه کيفيت درونی برنامه درسی، پرسشنامه کارايی درونی برنامه درسی استفاده شده در تحقيق کوچک‌پور بر اساس طبقه‌بندی ده گانه اکر (Akker) بود. برای جمع‌آوری اطلاعات در زمينه کيفيت بيرونی برنامه درسی از پرسشنامه محقق‌ساخته پايا و روا بر اساس سه عنصر دانش، مهارت و نگرش استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تی استاندارد و تحليل واريانس چند متغيره مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: کارايی درونی تمامی عناصر برنامه درسی در دوره دکترای حرفه‌ای پزشکی از ديدگاه دانشجويان، دانش‌آموختگان و اعضای هيأت علمی، کم‌تر از سطح کفايت مطلوب (چارک سوم Q3)، اما بيش از حد کفايت قابل قبول (چارک دوم Q2) بود. اثربخشی بيرونی برنامه درسی در زمينه دانش و نگرش ايجاد شده در دانش‌آموختگان در سطح مطلوب قرار دارد در حالی که مهارت‌های کسب شده توسط آنان، اگر چه از حداقل لازم برخوردار می‌باشد اما در سطح مطلوبی نيست. همچنين در تمام عناصر برنامه درسی، بالاترين ميانگين کارايی درونی مربوط به اساتيد و کم‌ترين ميانگين مربوط به دانش‌آموختگان می‌باشد. نتيجه‌گيری: بازنگری و طراحی مجدد برنامه درسی دوره دکترای حرفه‌ای پزشکی به منظور ارتقای کيفی کارايی درونی و اثربخشی بيرونی آن از سطح متوسط به سطح مطلوب، اهميت و ضرورت دارد.
其他摘要：Introduction: Educating efficient doctors has always been a concern for medical schools. Therefore, it is necessary to study the educational programs and do revision and quality improvements accordingly. This study was performed to evaluate the internal efficiency and external effectiveness of the general medicine curriculum in Shahid Sadughi University of medical sciences. Methods: This study was a descriptive survey research done in 2012 in Shahid Sadughi University of Medical Sciences (Yazd, Iran). The population included all general medicine graduates from 2007 to 2012, all undergraduate medical students passing their fourth to seventh academic year, and all faculty members of the medical school. Seventy faculty members and 40 graduates were selected using convenient sampling method, and 200 students through simple random method. Internal quality of curriculum was analyzed by Kuchakpoor questionnaire based on Akker's curriculum classification. External effectiveness of curriculum was analyzed by a researcher-made questionnaire designed to cover knowledge, skill, and attitude aspects. Data were analyzed through standard t and MANOVA. Results: Internal efficiency of all elements of the general medicine curriculum was less than the desirable level (third quartile: Q3) and more than acceptable level (second quartile: Q2) from the students’, graduates’ and faculty members’ viewpoints. External effectiveness of curriculum regarding graduate knowledge and attitude was at a desirable level, while the graduate skills were not at desirable level. In all of elements of the curriculum, faculty members gave the highest internal efficiency averages and graduates had the lowest. Conclusion: Review and revision of general medicine curriculum is necessary to promote internal efficiency and external effectiveness from average level to desired level.
关键词：ارزیابی; کارایی درونی; اثربخشی بیرونی; برنامه درسی.
