摘要：مقاله‌ای با عنوان تأثير آموزش مهارت‌های هم‌دلی بر عملکرد هم‌دلانه پزشکان خانواده دانشگاه علوم پزشکی جهرم در مجله ايرانی آموزش در علوم پزشکی، ارديبهشت 1392، دوره سيزدهم، شماره دو، (ارديبهشت) به چاپ رسيده است(1). اين مطالعه به صورت نيمه تجربی صورت گرفته است. با توجه به اين که نتايج مطالعات کارآزمايی در تصميم‌گيری‌های بهداشتی و درمانی کاربرد دارند، اين دسته مقالات از اهميت بالايی برخودار است. لذا نتايج اين مطالعه می‌تواند بسيار مفيد و کاربردی باشد، ذکر چند نکته برای اطمينان از قابل استفاده بودن اين روش آموزش در مراکز مشابه قابل بحث است: روش اجرای مناسب و به کارگيری روش آماری مناسب برای افزايش بهبود کيفيت کارآزمايی بالينی ضروری است(2و3)، در گزارش نتايج مطالعات مداخله ای، مقايسه دو گروه در شروع مطالعه يکی از جنبه‌های بسيار مهم گزارش می‌باشد و بايستی در گزارش مطالعه يکسان بودن دو گروه از نظر متغير‌های زمينه‌ای برای خواننده در صورت امکان با رسم جدول و گزارش آزمون‌های آماری و ذکر مقدار p ارائه گردد، چرا که در غير اين صورت ممکن است نتيجه مطالعه منتسب به تفاوت دو گروه در شروع مطالعه باشد(2تا4). در صورت امکان جدول مقايسه‌ای دو گروه با ذکر مقدار p برای تأييد يکسان بودن دو گروه گزارش شود. تورش داوطلبانه نوعی تورش در مطالعات اپيدميولوژيک است که افراد مورد بررسی از بين کسانی انتخاب می‌شوند که برای ورود به مطالعه داوطلب می‌شوند، از اين نظر افرادی که برای ورود به يک مطالعه يا بررسی داوطلب می‌شوند از نظر بسياری از متغير‌ها با جمعيت عادی متفاوت بوده و نسبت به ساير افراد، تأثيری به مراتب بهتر، از برنامه‌های بهداشتی می‌پذيرند(5). در اين مطالعه افراد داوطلب وارد مطالعه شده‌اند، با توجه به آنچه ذکر شد کاربرد روش بر روی جميعت عادی چقدر می‌تواند مفيد باشد؟ و در واقع چقدر از نتايج بررسی می‌تواند منتسب به اين تورش باشد؟ در مقاله فوق، ذکر شده است که مطالعه از نوع نيمه تجربی بوده است، در مطالعات تجربی دو رکن اساسی وجود دارد: وجود گروه شاهد و تخصيص تصادفی دو گروه مورد مطالعه، اما اگر مطالعه مداخله‌ای هر يک از اين دو رکن را نداشته باشد(عدم وجود شاهد يا عدم تخصيص تصادفی دو گروه) مطالعه از نوع نيمه تجربی است. در غير اين صورت مطالعه از نوع تجربی است(5). برای خواننده جای سؤال دارد که چرا نوع اين مطالعه نيمه تجربی ذکر شده است.
