هدف: در اين پژوهش کوشش شده است با ترجمه نسخه‌های اصلی چهار پرسش‌نامه آيزنک، بارت، ديکمن و زاکرمن، و به‌کارگيری آنها در افراد سالم و مصرف‌‌کنندگان مواد افيونی، ميزان روايی و پايايی نسخه‌های فارسی اين پرسش‌نامه‌ها بررسی شود. روش: نسخه فارسی چهار پرسش‌نامه تکانشگری آيزنک، حس‌جويی زاکرمن، تکانشگری بارت و تکانشگری ديکمن توسط دو گروه افراد سالم (39 نفر) و مصرف‌‌کنندگان مواد افيونی (30 نفر) تکميل شدند. ارزيابی پايايی به روش ثبات داخلی انجام شد. برای ارزيابی روايی، دو روش هم‌خوانی داخلی بين مقياس‌ها و روش مقايسه گروه‌های شناخته‌شده به‌کار برده شد. يافته‌ها: ضريب آلفای کرونباخ در چهار پرسش‌نامه بارت، ديکمن، زاکرمن و آيزنک در هر دو گروه بين 40/0 تا 83/0 بود. به‌جز عامل خستگی‌پذيری شاخص زاکرمن (ضريب 22/0) زيرشاخص‌های پرسش‌نامه‌ها، در پرسش‌نامه بارت همبستگی معنی‌داری (4/0=r) با يکديگر نشان دادند. بين عوامل تکانشگری در  ساير پرسش‌نامه‌ها با نتيجه بارت همبستگی معنی‌داری به‌دست آمد. امتياز شاخص تکانشگری بارت و عوامل تکانشگری ساير پرسش‌نامه‌ها در گروه مصرف‌کننده مواد به‌طور معنی‌داری (001/0p<) بيش از گروه افراد سالم بود ولی در زمينه عوامل مخاطره‌جويی و ماجراجويی تفاوتی ديده نشد. هم‌چنين مصرف مواد به‌عنوان يک عامل مهم در تعيين امتياز تکانشگری شاخص بارت و عوامل تکانشگری در ساير پرسش‌نامه‌ها به‌دست آمد. سن، جنس و ميزان تحصيلات نيز در تعيين اين امتياز نقش دارند.  نتيجه‌گيری: نسخه فارسی چهار پرسش‌نامه بارت برای تعيين ميزان تکانشگری از پايايی و روايی مطلوبی برخوردار است. به نظر می‌رسد در بين معتادان ايرانی وجود زمينه‌های تکانشگری و نه گرايش‌های مخاطره‌جويی شاخص اصلی روانشناختی پديده اعتياد باشد.

Objectives: This study aims to assess the validity and reliability of Persian versions of Barratt Impulsivity Scale (BIS-II), Dickman Impulsivity Inventory (DII-2), Eysenck Impulsivity Questionnaire (EIQ-7) and Zuckerman Sensation Seeking Scale (SSS-5) by administering them to normal subjects and opiate abusers. Method: The Persian versions of BIS, DII, EIQ and SSS, were completed by a group of normal individuals (39 subjects) and opiate abusers (30 subjects). Reliability was assessed using internal consistency. Validity was checked using two methods: inter-scale correlation and known-groups comparison. Results: Cronbach's alpha coefficients in all questionnaires and in both groups ranged from 0.40 to 0.83. Except for “Boredom susceptibility” factor of SSS (0.22), the subgroups of questionnaires in BIS showed significant correlation (r=0.4). There was a significant correlation between impulsivity factors in other questionnaires and BIS results. BIS scores and impulsivity factors of other questionnaires in the substance abuser group was significantly (p<0.001) higher in comparison with normal subjects, but there were no differences regarding high risk and venturesome behavior indices. Also, substance abuse was an important factor in determining BIS scores as well as impulsivity factors in other questionnaires. Age, gender, and education have roles in determining this score as well. Conclusion: The Persian version of Barratt’s four questionnaires is a valid and reliable measure of impulsivity. It seems that among Iranian drug abusers, impulsivity rather than risk taking tendencies is the main psychological feature of addiction.