از آنجا که برنامه ادغام بهداشت روان در نظام مراقبتهای بهداشتی اوليه در ايران در دهه گذشته در ابعاد گسترده کمی و کيفی رشد داشته است،در هفتمين اجلاس بين کشوری بهداشت روان سازمان جهانی بهداشت، منطقه مديترانه شرقی که در کازابلانکا تشکيل شد پيشنهاد گرديد که اين برنامه به طور مستقل و جامع مورد ارزشيابی قرار گيرد. در اين بررسی با درخواست وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی و با همکاری سازمان جهانی بهداشت، منطقه مديترانه شرقی و شرکت فعال کارشناسان آن سازمان به منظور ارزشيابی جامع ارائه خدمات بهداشت روانی، 266 بهورز و خانه بهداشت، 91 پزشک عمومی و مرکز بهداشتی درمانی روستايی، 923 نفر مراجعه کننده به مطبهای خصوصی روانپزشکان و ديگر مراکز روانپزشکی و 737 خانوار در مناطق همجوار با مناطقی که طرح بهداشت روان در آنها اجرا شده با استفاده از 8 نوع پرسشنامه، و نيز گروههای ارزشيابی کيفی، مورد بررسی قرا رگفتند. دادههای پژوهش به کمک روشهای آمار توصيفی ارائه گرديد. نتايج نشان داد که اجرای برنامه بهداشت روانی کشور و ادغام آندر نظام مراقبتهای بهداشتی اوليه موجب شناسايی بيش از 6 هزار بيمار روانی در منطقه موردبررسی توسط بهورزان و پزشکان عمومی شده نزديک به 80% آنان در روستا مورد درمان، آموزش يا پيگيری قرار گرفتهاند. نگرش و آگاهی بهورزان در مورد بهداشت روانی رشد خوبی را نشان داده و بيش از 87% بيماران به جای روشهای سنتی از مراکز پزشکی برای درمان خود استفاده کردهاند. درمتن مقاله افزون بر شرح ريزتر پژوهش به برخی نقاط ضعف در اين موارد اشاره شده است.
The purpose of this project was to conduct a thorough evaluation of mental health services delivery system as an important part of helath services delivery system. As an important part of health services delivery system. For this purpose, 266 health workers (Behavarses) and health houses, 91 GPs and rural health centers, 923 persons who refered to private and other psychiatric centers, and 737 families who lived in the neighborhood of the rural areas where mental health programmes were in operation were selected for participation in this study. Data were gathered through administration of several questionnaires to participants and evaluation of the centers' functions.
Data were analyzed using the descriptive statistic. Resutls indicated that implementation of National Mental Health Programmed and its integration into the PHC system has led to a major and deep change in the health workers attitude toward the basic principles of mental health and mental health services delivery in the rural areas; as well as in people's knowledge of and their tendency to use mental health sercives instead of seeking traditional methods of treatment.