هدف: روشهای رفتاری- شناختی ارزيابی استرس و روشهای رويارويی با استرس کيفيت رفتار فرد را تعيين‏ مي‏کنند. برای تعيين الگوی رويارويی با استرس در معتادان و دست‏يابی به روشهای مداخله‏ای شناختی-رفتاری و درمان معتادان با اين روش، پژوهش حاضر اجرا گرديد. روش: آزمودنيها 100 نفر از معتادين خود معرف مرد، مراجعه کننده به مرکز تحقيقات و ترک اعتياد اصفهان هستند که به روش نمونه‏گيری در دسترس انتخاب شدند. گروه‏ گواه بر پايه ويژگيهای فردی، اجتماعی با گروه آزمايش همتا شده و از افراد خانواده و بستگان معتادين انتخاب شدند. ابزار سنجش متغيرها مقياس مقابله تجديد نظر شده کارور مي‏باشد. برای گردآوری داده‏ها نخست يک مصاحبه‏ روانشناختی به منظور جلب اعتماد و همکاری مراجع انجام شد، سپس در قالب مصاحبه پرسشنامه‏ها تکميل شد. داده‏ها به کمک آزمون t تحليل شدند. يافته‏ها: نتايج نشان داد که الگوی مقابله با استرس معتادين خود معرف با الگوي‏ مقابله‏ای گروه گواه تفاوت معني‏داری دارد. الگوی مقابله‏ای معتادين بيشتر روشهای غير مؤثر(تفکر منفی، آرزمندانه، تفکر خرافی و روشهای متمرکز بر هيجان مانند انکار، عدم درگيری ذهنی و رفتاری، استفاده از دارو و دخانيات) و برون‏ريزی عواطف بوده است.نتيجه: با توجه به الگوی مقابله‏ای معتادان که يک روش ناسالم در کنار آمدن با شرايط فشارزاست به نظر مي‏رسد که اين الگو گرايش به اعتياد، مشکلات اجتماعی و روانشناختی فرد را افزايش داده و دور باطلی را به وجود مي‏آورد. استفاده از روش آموزش سازگاری با استرس مي‏تواند در پيشگيری اوليه و ثانويه بيماران‏ مؤثر باشد.

  Objectives : The behavioral-cognitive framework offers methods for stress assessment and its relevant coping strategies. The present study was designed to investigate stress management pattern of substance abusers. The results may be used for effective cognitive-behavioral interventions for these patients. Method: One hundred substance abusers who sought treatment at addiction rehabilitation department were recruited in this study. A selective control group matched for demographic variables with the first group were also requested to take part in the study. Revised Carver Coping Strategy Scale and semistructured interview were carried out for assessment. Results: the results showed that patients in studied group represented a significantly different patterns of stress management in contrast to the control group, Coping strategies of the patients were almost ineffective in dealing with stress (i.e. negative thoughts, wishful thinking, magical thinking, and emotionally focused e.g., denial, disengagement, etc.). Conclusion: substance abusers may have unhealthy coping mechanisms in dealing with stress. It seems that lack of effective strategies in dealing with stress strengthens the addictive behavior. The addiction in turn brings psycho-social problems for these patients .