زمينه و هدف : در بيشتر واحدهای فرايندی صنايع شيميايی کارکنان با مواد شيميايی مختلفی در تماس هستند که عدم رعايت اصول ايمنی و بهداشت شغلی در هنگام کار با آنها عوارض سوء متنوعی را برای آنها در پی خواهد داشت . برای تصميم گيری در مورد اقدامات کنترلی و کاهش سطح ريسک به سطح قابل قبول لازم است ريسک بهداشتی ناشی از مواجهه شغلی با مواد شيميايی در اين فرايندها به طور اختصاصی نسبت به ديگر مخاطرات شغلی مورد ارزيابی قرار گيرد. هدف از اين مطالعه ارزيابی ريسک بهداشتی ناشی از مواجهه شغلی با مواد شيميايی در يکی از صنايع پتروشيمی کشور می باشد.

  روش بررسی: جهت ارزيابی ريسک بهداشتی ناشی از مواجهه شغلی با مواد شيميايی از يک روش ساده و کاربردی استفاده گرديد. برای اين کار ، ابتدا وظايف شغلی و فرايندهای کاری کارکنان تعيين و سپس نسبت به شناسايی دقيق عوامل شيميايی در هر يک از وظايف شغلی اقدام و درجه خطر ( HR ) و درجه مواجهه کارکنان با مواد شيميايی( ER ) محاسبه شده و در نهايت سطح ريسک بهداشتی مواجهه با مواد شيميايی در هر يک از وظايف شغلی تعيين گرديد.

  يافته ها: نتايج اين مطالعه نشان داد کارکنان واحد مورد بررسی در طول فعاليت کاری خود با 10 ماده شيميايی متيل اتيل کتون ، اپی کلروهيدرين، فنل، اسيد سولفوريک، کلروبنزن، تولوئن، ايزوپروپانول، متيلن کلرايد، اسيد کلريدريک و استن مواجهه دارند. از بين مواد فوق رتبه ريسک مواجهه با ماده اپی کلرو هيدرين در دو شغل بهره بردار مخازن و يوتيليتی و تعميرات بيشترين مقدار و در مرحله بعد مواجهه با اپی کلرو هيدرين در شغل بازرسی فنی و مواجهه با متيل اتيل کتون در شغل بهره بردار مخازن و يوتيليتی بالاترين رتبه ريسک مواجهه را به خود اختصاص می دهند.

  نتيجه گيری: با به کارگيری اطلاعات مربوط به خطرات و نتايج اندازه گيری ها و ارزيابی های عوامل شيميايی در قالب روش ارزيابی ريسک بهداشتی مواجهه با آلاينده های شيميايی، می توان مشاغل مختلف را از نظر مواجهه با عوامل زيان آور شيميايی رتبه بندی نمود که نتايج آن می تواند در اولويت بندی تخصيص منابع برای انجام اقدامات کنترلی و کاهش سطح ريسک مواجهه به سطح قابل قبول مورد استفاده قرار گيرد.

Background and aims

 In the most chemical process industries, workers are exposed to various chemicals and working with these chemicals without considering safety and health considerations can lead to different harmful symptoms. For deciding about control measures and reducing risk to acceptable level , it is necessary to assess the health risk of exposing to harmful chemicals by aid of specific risk assessment techniques in the process industries. The purpose of this study was to assess the health risks arising from the exposures to chemicals in a petrochemical industry.

 methods

 A simple and applied method was used for health risk assessment of chemicals in a petrochemical industry. Firstly job tasks and work process were determined and then different chemicals in each tasks identified and risk ranking was calculated in each job task by aid of hazard and exposure rate.

Results

 The result showed that workers are exposed to 10 chemicals including Methyl ethyl ketone, Epichlorohydrin, Sulfuric acid, Phenol, Chlorobenzene, Toluene, Isopropanol, Methylene chloride, Chlorideric Acid and Acetone during their work in plant. From these chemicals, the highest risk level was for Epichlorohydrin in the jobs of tank and utility operations and maintenance workers. The next high risk level was for Epichlorohydrin in technical inspecting and Methyl ethyl ketone in Tank and utility operations operator.

  Conclusion

 Hazard information and monitoring data of chemical agents in the chemical industries can be used for assessing health risks from exposures to chemicals and ranking jobs by their risk level. These data can be used for resource allocation for control measures and reducing risk level to acceptable level.