زمينه و هدف: حيات روی کره زمين به واسطه لايه ازن در مقابل پرتوهای زيانبار فرابنفش خورشيد محافظت می‌شود. با توجه به اثر تخريبی کلروفلوروکربن ها بر لايه ازن مبردهای ديگری چون HFC134a جانشين مناسبی برای اين مواد خصوصا CFC 12 می‌باشد. اين پژوهش با هدف تعيين اعتقادات تعميرکاران يخچال در زمينه پيشگيری از مخاطرات بهداشتی و محيط زيستی کلروفلوروکربن ها در چهاچوب الگوی اعتقاد بهداشتی انجام شده است.

  روش بررسی: اين مطالعه توصيفی-تحليلی از نوع مقطعی بود که ﺗﻌـﺪاد 43 ﻧﻔـﺮ تعميرکار يخچال به روش سرشماری از سه شهر طبس، نورآباد و رفسنجان وارد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته 48 سوالی دارای روايی و پايايی معتبر بود که بر اساس سازه‌های الگوی اعتقاد بهداشتی در دو بخش شامل: اطلاعات دموگرافيک مشتمل بر پنج سوال و سوالات و گويه های مربوط به سازه‌های الگو اعتقاد بهداشتی شامل، نه سوال آگاهی، هشت گويه حساسيت درک شده، پنج گويه شدت درک شده، شش گويه منافع درک شده، پنج گويه موانع درک شده، چهار سوال راهنما برای عمل و عملکرد با چهار سوال تهيه و تنظيم شده ﺑﻮد.

  يافته‌ها: ميانگين نمره آگاهی 85/2 ± 77/10 (دامنه نمره 18-0)، حساسيت 95/3 ± 32/28 (دامنه نمره 40-8)، شدت 38/2 ± 12/17 (دامنه نمره 25-5)، منافع 79/2 ± 49/20 (دامنه نمره 30-6)، موانع 26/1 ± 41/12(دامنه نمره 25-5)، راهنماها برای عمل 19/1 ± 61/0 (دامنه نمره 8-0) و عملکرد 08/1 ± 76/0 (دامنه نمره 8-0) بدست آمد. ميان ميانگين نمره آگاهی و حساسيت (001/0= p< 0/67 r ) ، منافع (001/0=p< 0/61 r ) و شدت (001/0 =p=0/5 r ) همچنين ميان حساسيت و شدت (001/ 0 = p<0/66 r)، حساسيت و منافع (001/0 =p<0/84 r ) ، حساسيت و عملکرد (018/0 =p=0/366 r ) ، شدت و منافع (001/0= p< 0/58 r ) ، منافع و عملکرد (033/0 =p=0/32 r ) ، همبستگی مستقيم و ميان ميانگين سابقه کار افراد با ميانيگن نمره آگاهی آن‌ها (005/0 = p= 0/419- r ) ، همبستگی منفی وجود داشت.

  نتيجه گيری: ميزان آگاهی در سطح قابل قبولی قرار نداشت و از آنجايی که با افزايش ميزان آگاهی شرکت کنندگان در مطالعه ميزان حساسيت، شدت و منافع نيز افزايش يافت، اهميت آموزش تعميرکاران به جهت اتخاذ رفتار پيشگيرانه مورد توجه قرار می‌گيرد. در اين راستا تأکيد بر روی پيامدها حاصل از عدم توجه و منافع به عنوان مهم‌ترين عوامل مؤثر بر روی عملکرد آنان در اين زمينه از اهميت بيشتری برخوردار است.

  Background and Aim: life on Earth protected by ozone layer against harmful ultraviolet sun rays. Due to the destructive effects of chlorofluorocarbons (CFCs) on the ozone layer, other refrigerants were suggested such as HFC134a which is as an appropriate replacement for CFCs particularly CFC12. The aim of this study was determining the beliefs of refrigerator craftsmen to prevent health and environmental hazards of chlorofluorocarbons using of health belief model.

  Method: This research was a descriptive- analytical and cross-sectional study. A number of 48 Refrigerator craftsmen from the cities of Tabas, Rafsanjan and Noorabad were studied by census method. The data collection tools in this study was a valid and reliable researcher made questionnaires consisting two parts: A- five demographic questions, B- questions and items about HBM: eight items Perceived susceptibility, five items Perceived severity, six items Perceived benefits, five items Perceived barriers, four questions Cues to action and Performance with four questions.

  Results: The mean score of knowledge 10.77 ± 2.85 ( score range 0-18), susceptibility 28.32 ± 3.95 (score range 8-40), severity 17.12 ± 2.38 (score range 5-25), benefits 20.49 ± 2.79 (score range 6-30 ), barriers 12.41 ± 1.26 ( score range 5-25), Cues to action 0.61 ± 1.19 ( score range 0-8) Performance 0.76 ± 1.08 ( score range 0-8) were determined. Between the average score of knowledge and susceptibility (p<0.001 , r=0.67), benefits (p<0.001 , r=0.61) and severity (p=0.001 , r =0.5) also between susceptibility and severity (p<0.001 , r=0.66), susceptibility and benefits (p<0.001 , r=0.84), susceptibility and performance (p=0.018 , r=0.36), severity and benefits (p<0.001, r=0.58), and the benefits and performance (p=0.033 , r=0.32) , direct correlation and between the average score of work experience and knowledge (p=0.005, r= -0.419) an inverse correlation were obtained.

  Conclusion: The overal knowledge was not in acceptable level, and seeing that by increasing the knowledge of participants, the level of susceptibility, severity and benefits were also increased, the importance of education of Craftsmen need to be considered in order to improve preventive behaviors .