زمينه و هدف: حين انجام فعاليت فيزيکی در محيط های کاری گرم، تعريق همراه با تبخير به عنوان مهم ترين پاسخ فيزيولوژيک بدن افزايش می يابد که می‌تواند در نهايت منجر به دهيدراسيون (کم آبی) گردد. هدف از انجام اين مطالعه بررسی تغييرات دانسيته ادرار به عنوان بيومارکر وضعيت دهيدراسيون در کارگران شاغل در محيط های گرم بود.

 روش بررسی: در اين مطالعه مقطعی 40 نفر از کارگران شاغل در محيط های گرم بعنوان گروه مورد و 20 نفر از کارکنان اداری به عنوان گروه شاهد مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور ارزيابی وضعيت دهيدراسيون در افراد دو گروه اندازه گيری دانسيته ادرار در ابتدا و انتهای نوبت کاری با استفاده از دستگاه سنجش دانسيته (رفرکتومتر مدل Hand Hold )انجام پذيرفت. تعيين شاخص استرس حرارتی در ايستگاه های کار با استفاده از دستگاه WBGT متر ديجيتالی ساخت شرکت Casella صورت گرفت. در نهايت داده های حاصل از اين مطالعه با استفاده از آزمون های آماری مقايسه ميانگين ها و کای دو توسط نرم افزار SPSS 16 مورد تحليل قرار گرفت. 

يافته‌ها: ميزان شاخص استرس حرارتی در اغلب ايستگاه های کاری گروه مواجهه يافته بالاتر از حد مجاز توصيه شده کشوری و در گروه شاهد پائين تر از حد مجاز قرار داشت. آزمون آماری مقايسه ميانگين ها تفاوت معناداری را بين ميزان دانسيته ادرار گروه مورد در ابتدا و انتهای نوبت کاری نشان داد (001/0 >p). ميزان دانسيته ادرار در انتهای نوبت کاری در گروه مورد بالاتر از گروه شاهد قرار داشت که با توجه به آزمون مقايسه ميانگين ها ، اختلاف مشاهده شده معنی دار بود (01/0>p ).

نتيجه گيری: ميزان دانسيته ادرار توانست با لحاظ نمودن اثر عوامل مداخله گر بطور قابل قبولی بيان کننده ميزان دهيدراسيون افراد در مواجهه با استرس گرمايی باشد. از اين رو دانسيته ادرار ‌می تواند بعنوان يک بيومارکر قابل قبول به منظور ارزيابی مواجهه شغلی گرما در راستای تعيين ريسک بروز تنش هايی گرمايی استفاده گردد.

Background of aims: During physical activity in hot environments , sweating along with evaporation is increased , as the most important physiological response , which can lead to dehydration . The aim of this study was to investigate the variation of urine density in dehydration conditions of workers in hot workplaces.

Methods: In this cross-sectional study , 40workers in the hot environments were selected as case group and 20 administrative staff s control group . In order to assess dehydration level of the employees, urinary density was measured at the beginning and end of shifts using hand hold model of Refract meter (density gauge device) . In order to evaluate the heat stress in work stations, heat stress index was measured using a digital WBGT meter manufactured by Casella. Ultimately, data obtained from this study were analysed using compare means and Cochran tests by SPSS 16 software.

Results: In most of workstations, heat stress index was higher than the national recommended limit; while this index in the control group was lower than the mentioned limit. Based on the compare means test, the urine density of the case group at the beginning and end of their shift was statistically significantly different(p<0.001).In addition, Based on compare means test ,the urine density of the case group was significantly higher than the control group at the end of work shift (p <0.01).

Conclusion: The level of urine density with regard to the effects of confounding factors could suitably show the dehydration conditions of workers exposed to heat. Therefore ,the density of urine can be used as an acceptable biomarker for evaluating the occupational exposure to heat in order to determine the risk of inducing the heat strain.