摘要:Öğretmenlerin çalışma performanslarını etkileyen önemli unsurlardan bir tanesi stres olarak kabul edildiğinden stres unsuru olarak düşünülen faktörlerin kaynağını bilmek stresle baş edebilme ve öğretmen dayanıklılığını arttırma yönelik etkinliklerin işe koşulması açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, okulöncesi, ilk, ortaokul ve lise gibi okul kademelerinde çalışan öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile öğrenci kaynaklı sosyal stres düzeyleri arasındaki ilişkiyi farklı değişkenler açısından incelemektir. İlişkisel tarama modelinde yürütülmüş olan bu çalışmada, Türkiye'nin güneydoğusunda yer alan Diyarbakır iline bağlı farklı okul kademelerinde ve çeşitli branşlarda görev yapan ve rastgele seçilen toplam 454 öğretmen çalışma kapsamına dâhil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği ” ve “Öğretmenler için Öğrenci Kaynaklı Sosyal Stres Ölçeği ” kullanılmıştır. Elde edilen veriler neticesinde öğretmenlerin öğrenci kaynaklı sosyal stres düzeyleri orta düzeyden daha düşük, yılmazlık düzeylerinin ise orta düzeyin üzerinde olduğu bulunmuştur. Ayrıca öğretmenlerin öğrenci kaynaklı sosyal stresleri ile psikolojik dayanıklılıkları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin cinsiyet değişkenlerine göre öğrenci kaynaklı sosyal stres düzeyleri ile psikolojik dayanıklılık düzeylerinde anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Okulun bulunduğu yer değişkenine göre ise öğretmenlerin dayanıklılık düzeyinde anlamlı bir farklılık gözlenmezken psikolojik dayanıklılık düzeylerinde anlamlı farklılık olduğu gözlenmiştir. Bu çalışma farklı okul kademesinde görev yapan öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile öğrenci kaynaklı sosyal stres düzeylerine ilişkin önemli bulgular sağlamaktadır. Bu yüzden çalışma sonuçlarının hem öğretmenlere hem de öğretmen adaylarına katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
关键词:öğrenci kaynaklı sosyal stres;dayanıklılık;öğretmen;öğrenci;stres