摘要：Tıbbi-aromatik bitkiler, koruyucu ve tedavi edici özelliklerinden dolayı yüzyıllardır kullanılmaktadır. Bunların fitokimyasal profillerinin belirlenmesi, kullanım alanlarının ve endüstriyel potansiyellerinin geliştirilmesi üzerine yapılan çalışmalara ilgi gittikçe artmaktadır. Bu bitkilerden biri de zeytin yaprağıdır. Zeytin yaprağı; Avrupa ve Akdeniz ülkelerinde (Türkiye, Yunanistan, İspanya, İtalya, Fransa, İsrail, Fas ve Tunus) halk hekimliğinde yaygın olarak kullanılmaktadır. İnsan beslenmesinde ekstrakt, bitki çayı ve toz olarak kullanılabilen zeytin yaprağı; antioksidan bileşikler, fenolikler, flavonoitler, sekoiridoitler (oleuropein), triterpenler ve karatenoitler gibi biyoaktif bileşenler açısından zengindir. Zeytin yaprağı, bileşimindeki oleuropein ve fenolik bileşiklerden dolayı antioksidan, antimikrobiyel, anti-inflamatuar, antiaterojenik, antikarsinojenik, antiviral, hipoglisemik ve nöroprotektif gibi farmakolojik etkiler göstermektedir. Biyoaktif bileşikler açısından potansiyel olan ve fitokimyasal profilleri belirlenmiş bitkisel kaynaklar ve tarımsal gıda ve yan ürünleri sağlığı korumak için nutrasötiklerin ve fonksiyonel gıdaların geliştirilmesinde ümit verici görünmektedir. Bu derlemede, zeytin yaprağının fitokimyasal profiline dikkat çekerek, sağlık faydaları ve gıda sanayiinde kullanım potansiyeli ele alınmıştır.
