摘要：مقدمه: آموزش خودآزمایی پستان توسط همسالان، موقعیت مناسبی را برای شکل گرفتن رفتارهای بهداشتی برای ورود به دوره بزرگسالی فراهم می‌آورد. هدف از این مطالعه، مقایسه تأثیر آموزش خودآزمایی پستان توسط همسالان و پرسنل بهداشتی بر آگاهی و نگرش دانشجویان بود. روش‌ها: در این پژوهش نیمه تجربی، 112 دانشجو از دو دانشکده دندان‌پزشکی و مدیریت دانشگاه علوم پزشکی شیراز بطور تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه قرار گرفتند. از آنان پیش‌آزمون و دو پس‌آزمون گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات، آزمون سنجش آگاهی در مورد سرطان پستان و خودآزمایی، و نگرش نسبت به خودآزمایی پستان بود. از هر کلاس 4 تا 5 نفر به عنوان آموزش‌دهنده همسال انتخاب و آموزش دیدند. دانشجویان گروه اول توسط همسالان و گروه دوم توسط پرسنل بهداشتی بطور مجزا با جزوه آموزش دیدند. در پایان جلسات آموزشی پس‌آزمون اول و 6 هفته بعد پس‌آزمون دوم به عمل آمد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون آماری t زوج و مستقل، آنالیز واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون تجزیه عامل انجام شد. نتایج: اختلاف معنی‌دار آماری بین میانگین نمره آگاهی و نگرش دو گروه بلافاصله بعد از آموزش وجود داشت، بطوری که میانگین نمره آگاهی افراد گروه آموزش توسط همسال بالاتر از میانگین نمره آگاهی افراد گروه آموزش توسط پرسنل بهداشتی بود، ولی تفاوت آماری معنی‌داری بین نگرش دو گروه 6 هفته بعد از آموزش وجود نداشت. نمره آگاهی و نگرش قبل، بلافاصله و 6 هفته بعد از آموزش در دو گروه تفاوت معنی‌داری داشت. نتیجه‌گیری: اثربخشی آموزش خودآزمایی پستان به دانشجویان توسط همسالان بیشتر از پرسنل بهداشتی است. پیشنهاد می‌گردد این شیوه آموزشی، بخصوص در آموزش بهداشت خودآزمایی بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
其他摘要：Introduction: Training breast self-examination by peers provides an appropriate situation in order to form proper health behaviors during the adolescence age. The aim of this study was to compare the effect of training breast self-examination by peers and health care personnel on students' knowledge and attitude. Methods: In this quasi-experimental study, 112 students from two schools of dentistry and management of Shiraz University of Medical Sciences were selected randomly and were allocated in two groups. They were taken a pre-test and two post-tests. Data gathering tool was an assessment test evaluating their knowledge about breast cancer and self-examination and their attitude toward breast self-examination. Four or five students from each class were selected and trained as peer instructors. Students of the first group were trained by peers and the students in the second group were instructed by health care personnel separately using booklet. At the end of educational sessions, the first post-test, and after 6 weeks, the second post-test were taken. Statistical analysis was performed using paired t-test and independent t-test, repeated measure ANOVA, and factor analysis test. Results: There was a significant difference between knowledge and attitude scores of the two groups immediately after education, so that, the mean score of knowledge in the group trained by peers was higher than the one educated by health care personnel. But, no significant difference was observed between the attitude scores of the two groups, 6 weeks after education. Comparing the knowledge and attitude scores, before, immediately after and 6 weeks after education showed a significant difference in each group. Conclusion: The efficacy of training breast self-examination by peers is higher than by health care personnel. It is recommended to employ this educational method more, especially in training self-examination.
