摘要：مقدمه: با توجه به اهمیت یادگیری لیست جانشینی مواد غذایی برای دانشجویان رشته تغذیه، چگونگی تدریس این لیست نیز حائز اهمیت است. این مطالعه با هدف مقایسه تأثیر روش‌های سخنرانی و مشاهده عینی توزین مواد غذائی بر آگاهی و مهارت کاربرد رژیم غذائی در دانشجویان رشته تغذیه، انجام شد. روش‌ها: این مطالعه نیمه‌تجربی بر روی 49 نفر دانشجوی ترم 5 رشته تغذیه در دو نیمسال تحصیلی 88-1387 انجام گرفت. برای 25 نفر دانشجویان نیمسال اول لیست جانشینی مواد غذایی، به روش سخنرانی و برای 24 نفر دانشجویان نیمسال دوم به روش مشاهده عینی و توزین مواد غذایی تدریس شد. میزان آگاهی دانشجویان با استفاده از آزمون کتبی چهارگزینه‌ای به صورت پیش‌آزمون - پس‌آزمون و مهارت کاربرد این لیست در طراحی رژیم با ارائه یک نمونه رژیم پیشنهادی بررسی گردید. تجزیه و تحلیل تمام داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. جهت مقایسه میانگین نمره‌ها در هر گروه و بین دو گروه از آزمون‌های آماری t زوج و T- test استفاده گردید. نتایج: مقایسه پس‌آزمون دوگروه در کلیه حیطه‌ها به جز حیطه آگاهی در زمینه اندازه واحدهای اقلام غذایی در گروه کربوهیدرات‌ها اختلاف معنا‌داری نشان نداد. میانگین نمره مربوط به مهارت عملی دانشجویان در سخنرانی 5±14 و در مشاهده عینی توزین مواد غذایی 5/517 بود و اختلاف معنادار بود. نتیجه‌گیری: تدریس لیست جانشینی مواد غذایی به روش مشاهده عینی در افزایش نمره مهارت عملی دانشجویان مؤثر بود. پیشنهاد می‌شود که در تدریس این مبحث مهم از درس تنظیم برنامه‌های غذایی از روش مشاهده عینی و توزین مواد غذایی استفاده شود.
其他摘要：Introduction: Considering the importance of learning dietary exchange list in academic nutrition education, teaching it gains significance, too. Thus, this study is going to compare two different teaching methods regarding dietary exchange list to students of nutritional science. Methods: This quasi-experimental study was conducted on 49 students of nutritional science in two semesters during 2008-2009. (25 students in the first semester and 24 students in the second semester). In the first semester the exchange list was taught by lecturing and in the second semester this was done by weighing different foods and showing the actual serving size of foods to the students. Students’ knowledge was assessed through pre-test and post-test evaluations. Their skill of dietary planning using the dietary exchange list was determined by a case-scenario. The values were scored from 0 to twenty. Data analysis was done by SPSS software. For comparing the grades in two groups, Student T test was used. Results: The mean of knowledge scores in post-test were significantly higher in the experimental group (17.5±4.5 vs. 15.0±4.7). The scores regarding the skill of diet planning were 14.0± 5.0 after lecturing method and 17.0±5.5 after weighing and seeing the serving size method (P<0.05). Conclusion: Teaching the exchange list by weighting different foods and showing the serving sizes was more effective than the traditional teaching method of lecturing for students of nutritional science.
关键词：لیست جانشینی مواد غذایی;تغذیه; روش تدریس; سخنرانی; دانشجویان; مشاهده عینی; توزین مواد غذایی
其他关键词：Dietary exchange list; nutrition; teaching method; lecture; students of nutritional science
