摘要：مقدمه: تاکنون استراتژی‌های آموزشی مختلفی برای یادگیری بهتر دانشجویان پزشکی معرفی شده است. از جمله آنها یادگیری مسأله محور است که یک استراتژی اصلی، پیچیده و گسترده در آموزش پزشکی و بخصوص آموزش علوم پایه می‌باشد. در مدل SPICES یادگیری مسأله محور به صورت پیوستاری بیان شده است (از یادگیری بر پایه اطلاعات اندوزی تا یادگیری مسأله محور). در این مطالعه، به تهیه پرسشنامه‌ای به عنوان ابزاری برای ارزشیابی برنامه بر پایه استراتژی مسأله محوری پرداخته شده است. روش‌ها: این مطالعه توسعه‌ای 2 فاز داشته است. فاز اول مدل‌سازی مفهومی و تهیه ابزار بود. این فاز از طریق مرور وسیع متون و تشکیل گروه‌های متمرکز از متخصصین انجام گرفت. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تأیید گروه‌ها رسید. فاز دوم استفاده پایلوت از پرسشنامه بود. در این فاز، پرسشنامه مسأله محوری برای ارزشیابی درس بیولوژی استفاده شد. کلیه دانشجویان ICM که این درس را 2 ترم قبل به صورت مسأله محور گذرانده بودند، این پرسشنامه را تکمیل کردند. با استفاده از فراوانی انتخاب گزینه‌ها، موقعیت هر مؤلفه بر روی پیوستار مشخص گردید. برای بررسی پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که درس بیولوژی در مقایسه با یک درس کاملاً مسأله‌محور، در تمام مؤلفه‌ها در انتهای سنتی پیوستار مسأله محوری قرار دارد (نقش دانشجو، نقش معلم، منابع، محتوای آزمون‌ها، نحوه نمره‌دهی، مدیریت زمان، محیط فیزیکی). نتیجه‌گیری: بسیاری از دانشکده‌های پزشکی سراسر دنیا یادگیری مسأله محور و درهم تنیده را در آموزش خود به کار برده و به بررسی میزان مؤثر بودن این استراتژی‌ها در یادگیری بهتر پرداخته‌اند. اما کمتر مطالعه‌ای به این موضوع پرداخته است که آیا به راستی این دروس مسأله محور به چه میزان به مسأله محوری نزدیک شده‌اند. مطالعه حاضر می‌تواند به عنوان راهنمایی برای طراحی و ارزشیابی دروس مسأله محور و یا برنامه‌های مسأله محور در آموزش پزشکی قرار گیرد.
其他摘要：Introduction: A variety of educational strategies appropriate for medical student learning have been introduced. Problem- based learning is a major, complex and widespread strategy in medical education, especially in basic science education. In the SPICES model PBL is presented as continuums (from information oriented learning to problem-based learning). In this study, we developed a questionnaires based on continuums as a tool for curriculum evaluation. Method: This developmental study had 2 phases. The first phase was concept mapping and questionnaire development. This phase was performed as an extensive literature review and consensus building in focus groups of experts. The content and face validity of questionnaires was confirmed. The second phase was pilot study. In this phase, the PBL questionnaire was used for evaluation of biology course. All ICM students that had taken biology course two semesters ago completed questionnaires. We used frequency of item selection for determining location on the continuums. The reliabilities were checked by Cronbach's Alpha. Result: The results showed that biology course located in the traditional end of PBL continuum of all aspects of the course (student role, teacher role, resources, content of tests, grading, time management, physical environment). Discussion: Many medical schools from all over the world have implemented PBL curricula and they have assessed effectiveness of these strategies. But very little is known about the evaluation of curriculum based on this strategy. The present work may be considered as a guide for curriculum evaluation.
关键词：یادگیری مسأله‌محور; ارزشیابی; برنامه درسی
其他关键词：problem based learning (PBL)- Evaluation-curriculum
