摘要：مقدمه: طرح درس یکی از عوامل مؤثر و کلیدی در فرایند آموزش است. هدف اصلی از تدوین طرح درس، تسهیل در یادگیری فراگیران از طریق برقراری یک بستر ارتباطی مناسب است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی طرح درس‌های ارائه شده توسط مدرسین دانشگاه علوم پزشکی ایلام در سال 1388 به انجام رسیده است. روش‌ها: در این پژوهش توصیفی- مقطعی، کلیه 108 طرح درس ارائه شده توسط مدرسان دانشگاه علوم پزشکی ایلام در نیمسال اول و دوم سال 1388 مورد ارزیابی قرار گرفت. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از یک چک‌لیست که شامل 13 حیطه مؤثر بر طرح درس بود، انجام گرفت. تحلیل داده‌ها به کمک آزمون‌های آماری t مستقل و آنالیز واریانس انجام شد. نتایج: بیشترین و کمترین طرح درس‌های ارائه شده به ترتیب مربوط به دانشکده‌های بهداشت (5/43 درصد) و پزشکی (12 درصد) بود. میانگین کل نمره ارزشیابی طرح درس‌های ارائه شده 57/16±94/67 بود. شایع‌ترین اشتباهات مربوط به حیطه آموزشی و طبقه‌بندی اهداف (4/45 درصد) و روش ارزیابی (9/25 درصد) بود. همچنین بیشترین نقصان مربوط به حیطه‌های مربوط به مشخص بودن سیاست‌‌‌‌‌ها و قوانین کلاس (3/58 درصد)، برنامه‌ریزی برای آمادگی دانشجویان قبل از شروع کلاس (6/55 درصد) و وظایف و تکالیف دانشجویان (7/40 درصد) بود. حیطه‌های مربوط به اهداف کلی درس (9/89 درصد)، روش تدریس (4/82 درصد) و معرفی منابع (4/82 درصد) واجد بالاترین امتیاز و بهترین وضعیت در نگارش طرح درس‌های مورد بررسی بودند. ارتباط معناداری بین رتبه علمی و نمره ارزشیابی طرح درس وجود داشت (03/0p=). نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، وضعیت محتوایی و نگارشی طرح درس‌های ارائه شده توسط مدرسان دانشگاه علوم پزشکی ایلام در حد قابل قبولی ارزیابی گردید. پیشنهاد می‌شود با برگزاری دوره‌های آموزشی مرتبط و تدوین فرم‌های پیش‌نویس استاندارد، زمینه مناسب برای تدوین هر چه بهتر طرح درس در بین مدرسان فراهم شود.
其他摘要：Introduction: Lesson plan is one of the key factors in the education process. The main purpose of lesson plan is to facilitate teaching and learning by establishing a good communication platform. This study performed a content analysis of the lesson plans developed by faculty members of Ilam University of Medical Sciences. Methods: In this cross – sectional study, all 108 lesson plans developed by the faculty of Ilam University of Medical Sciences in the first and second semesters in 2009 were analyzed. The data was collected by a checklist covering 13 dimensions. Data analysis was done using t-test, and ANOVA. Results: Maximum and minimum ratios of the lesson plans belonged to schools of health (43.5%) and medicine (12%), respectively. The total average score of evaluation of the lesson plans developed was 67.94±16.57 (out of 100). The most common mistakes were related to objectives (45.4%), and evaluation methods (25.9%). The greatest shortcomings were related to dimensions of general and class regulations and policies (58.3%), preparation of learners before class sessions (55.6%), and assignments (40.7%). The dimensions of objectives in the lesson plans (89.9%), teaching methods (82.4%), and references recommended (82.4%) gained the highest scores. There was a significant relationship between faculty members’ academic ranks and evaluation scores of their lesson plans (p=0.03, CI95% =0.6-16.0). Conclusion: Based on the findings of the study, holding lesson plan workshops and using a standardized lesson plan templates could provide an appropriate basis for developing better lesson plans by the faculty.
关键词：طرح درس; استاد; تحلیل محتوا; برنامه درسی; نظارت آموزشی
