摘要：مقدمه: علی‌رغم این که مطالعات زیادی در مورد آموزش آناتومی با استفاده از کاداور (جسد) وجود دارد؛ اما مطالعات اندکی استفاده ازآناتومی سطحی را مستند کرده‌اند. همچنین اکثر مقالات راجع به آموزش آناتومی، روی آموزش دانشجویان پزشکی متمرکز بوده و توجه کمتری به یاددهی آناتومی در دانشجویان پیراپزشکی شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر آموزش آناتومی عروق اندام فوقانی با استفاده از آناتومی سطحی، بر دانش آناتومی دانشجویان رشته‌های پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد و همچنین بررسی دیدگاه آنان نسبت به این آموزش انجام شد. روش‌ها: این مطالعه نیمه تجربی بر روی تمامی دانشجویان سال اول رشته تکنولوژی رادیولوژی (33 نفر) و هوشبری (27 نفر) ورودی سال 1389 انجام شد. دانشجویان به طور تصادفی به دو گروه تجربی (30 نفر آموزش با روش آناتومی سطحی) و شاهد (30 نفرآموزش با روش سنتی) تقسیم شدند. در گروه تجربی، دانشجویان با هدایت مربی، لندمارک‌های عروق اندام فوقانی یکی از هم‌گروهی‌های خود را معاینه می‌کردند. آموزش به روش سنتی با استفاده از روش سخنرانی و نمایش اسلایدهای پاورپوینت انجام شد. در پایان دوره آموزشی، آزمونی برگزار شد و میانگین نمرات دانشجویان در دو گروه مقایسه گردید. دیدگاه دانشجویان گروه تجربی نسبت به روش آموزشی عروق سطحی، توسط پرسشنامه‌ای پایا و روا جمع‌آوری گشت. داده‌ها با استفاده از آزمون های آمار توصیفی و آزمون استنباطی(t مستقل) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: میانگین و انحراف معیار نمرات، پس از آموزش در گروه تجربی (9/4±8/13) و در گروه شاهد (2/6±8/10) است که این تفاوت معنا دار بوده است (16/2=t، 034/0p=). در گروه تجربی اغلب (67%) دانشجویان روش آموزشی مورد استفاده را به روش های متداول آناتومی ترجیح می دادند؛ نیمی (57% ) معتقد بودند که روش تدریس آناتومی سطحی به میزان خیلی زیاد و زیاد برای آنها جذاب بوده است، و 47% اعلام کردند که تدریس آناتومی سطحی عروق اندام فوقانی، مهارت آنها را برای انجام کار بالینی در آینده به میزان زیاد افزایش می‌دهد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که دانش دانشجویان پس از آموزش در گروه تجربی نسبت به گروه شاهد بیشتر بوده است و اغلب دانشجویان گروه تجربی، دیدگاه مثبتی نسبت به روش آموزشی گروه خود داشتند. بنابراین، استفاده از روش آموزشی آناتومی سطحی، به عنوان بخشی از آموزش آناتومی در دانشکده‌های پیراپزشکی پیشنهاد می‌شود.
其他摘要：Introduction: Despite the abundant studies on teaching anatomy using cadaver, a few studies have documented the use of surface anatomy. Also, the majority of articles concerning human anatomy teaching have focused on medical student education and less attention has been paid to teaching anatomy to students of allied health sciences. Therefore, this study aimed to investigate the effect of teaching of upper limb vessels anatomy using surface anatomy on the anatomy knowledge of first year students of allied health sciences in Shahid Sadoughi University of Medical Sciences and their viewpoints on this teaching method. Methods: This quasi-experimental study was performed on all students of radiology (N=33) and anesthesia technology (N=27) admitted in year 2010. Students were randomly divided into two experiment (30 individuals with surface anatomy method) and control (30 individuals with traditional method). In the experiment group, through the assistance of an instructor, students examined the surface landmarks of upper limb vessels in one of their peers. The traditional anatomy education was performed by didactic lectures using PowerPoint slide shows. At the end of course, through an exam, mean of students’ scores were compared between groups. The viewpoints of the students on surface anatomy teaching method in the experiment group were assessed by a valid and reliable questionnaire. Data were analyzed using descriptive statistics and Student t-test. Results: Mean of exam scores in the experiment group (13.8± 4.9) and was significantly (t=2.165, P=0.034) more than in the control (10.8± 6.2). IN experiment group, most (67%) of the students had a positive viewpoint on surface anatomy education 57% rated surface anatomy teaching as a very interesting method, and 47% noticed that the surface anatomy of upper limb vessels enhanced their skill for future clinical practice. Conclusion: The results showed that after teaching, compared to the control group, students' knowledge was more in the experiment group. Most students in the experiment group had positive attitude toward the teaching method applied. Therefore, the use of surface anatomy as a part of teaching anatomy in schools of allied health sciences is suggested.
关键词：آناتومی سطحی; آموزش آناتومی; عروق اندام فوقانی; دانشجویان پیراپزشکی; پیش سازمان دهنده
其他关键词：Anatomy Education; Students of Allied Health Sciences; Surface Anatomy; Upper Limb Vessels; Advance Organizer
