摘要：مقدمه: فناوری اطلاعات و ارتباطات، موجب تحول در نقش سنتی فراگیر و فرادهنده شده است. برای ارتقای هرچه بیش‌تر نقش فرادهنده، شناسایی عوامل تأثیرگذار اهمیت به سزایی دارد. مطالعه حاضر به شناسایی عوامل مؤثر در اثربخشی عملکرد معلم الکترونیکی و اولویت‌بندی آن پرداخته است. روش‌ها: در این مطالعه توصیفی نظرات نمونه هدفمند 15 نفره از خبرگان یادگیری الکترونیکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در زمینه عوامل اصلی و تأثیرگذار در عملکرد معلم الکترونیکی با روش جلسات گروه متمرکز، جمع‌آوری شد. برای نظرخواهی در مورد اهمیت هر یک از معیارها در گروه مربوطه، پرسشنامه‌ای با توجه به معیار اصلی و خرده مقیاس‌های آنها تهیه شد که در آن برای هر یک از معیارهای مورد نظر جدول مقایسه‌ی جداگانه‌ای اختصاص یافت. سپس از روش تصمیم‌گیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (AHP Fuzzy) برای بررسی اولویت و وزن‌دهی به معیارهای مورد اشاره، استفاده شد. نتایج: در مجموع پنج عامل مؤثر بر عملکرد معلم الکترونیکی شناسایی شد. عامل دانش تخصصی با ضریب وزنی 28/0 به عنوان مهم‌ترین معیار در ارتقای اثربخشی عملکرد معلم الکترونیکی و عامل "فناوری" با ضریب وزنی 137/0 به عنوان آخرین معیار شناخته شد. در هر یک از عوامل به ترتیب در عامل تسلط به پداگوژی، مهارت در ایفای نقش معلم الکترونیک؛ در عامل فناوری، تسلط به IT؛ در عامل مدیریت، مدیریت کلاس مجازی و در عامل شخصیت، عامل علاقه به آموزش مجازی با بیش‌ترین ضریب به عنوان اولین عوامل مؤثر در این فاکتور‌ها شناخته شدند. نتیجه‌گیری: در انتخاب مدرسین و توانمندسازی ایشان، تسلط بر فناوری اولویت کم‌تری دارد و مدرسینی که توانمندی‌های یک معلم اثربخش، مانند دانش تخصصی، را دارند، قادر به ایفای نقش مدرس الکترونیک موفق نیز هستند.
其他摘要：Introduction: Information and communication technology has changed the traditional role of teachers and learners. It’s important to detect factors influencing e-teachers’ role to improve their performance more than ever. So in this study we identified and prioritized factors influencing e-teacher’s effective performance. Methods: In this descriptive study, 15 e-learning experts from Tehran University of Medical Sciences were selected through purposeful sampling. Having focus group sessions held, their viewpoints about main factors affecting e-teacher’s performance were collected. In order to collect the views toward the significance of each criterion, a questionnaire was developed regarding the main criterion and its subordinates in which there was a comparison table for each criterion. Then Fuzzy Analytic Hierarchy Process decision making was used for prioritizing and weighting factors (ie., criteria). Results: Totally 5 factors influencing e-teachers’ performance were extracted. The factor of professional knowledge had the highest weight (0.28) was recognized as the most important factor. This factor did not have any subordinate. Technology with the lowest weight (0.137) was identified as the least important factors affecting e-teacher’s performance. Factors (and their most important subordinates with the highest coefficients) were as follows: skillfulness in e-teacher role playing (mastery in pedagogy), technology (mastery in information technology), management (management of virtual classroom), and personality factor (interest in virtual training). Conclusion: In order to select an e-teacher and develop his capabilities, it must be considered that IT expertise is of the least importance and teachers who encompass factors such as professional knowledge and are able to act as an effective teacher, are also able to act as a successful e-teacher.
