摘要：مقدمه: فهم فرایند توانمندسازی و افزایش ظرفیت دانشگاه‌ها برای ایجاد جوی توانمند، از عوامل مؤثر بر عملکرد آموزش است و شناسایی راه‌کارها و عوامل تأثیرگذار بر توانمندی اعضای هیأت‌علمی را ضروری می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین مناسب‌ترین راه‌کارهای توانمندسازی آموزشی اساتید پزشکی از نظر اعضای هیات علمی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. روش‌ها: این مطالعه‌ی توصیفی مقطعی در سال 1391 در دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. ابتدا با بررسی مستندات و متون و سپس نظر صاحب‌نظران، فهرست راه‌کارهای مناسب توانمندسازی استادان استخراج شد، سپس براساس فهرست، پرسشنامه‌ی محقق ساخته آماده و پس از تعیین روایی محتوای و پایایی با استفاده از روش بازآزمایی (با ضریب همبستگی87/0) در اختیار 96 نفر از اعضای هیأت‌علمی دانشکده پزشکی (20 نفر عضو هیأت‌علمی پایه، 76 نفر عضو هیأت‌علمی بالینی) که به روش نمونه‌گیری تصادفی–طبقه‌ای انتخاب شده بودند، قرار گرفت. برای هر کدام از راه‌کارها سه گزینه مناسب(3)، تا حدودی مناسب (2) نامناسب(1) قرار داده شد. داده‌ها با شاخص‌های آمار توصیفی وآمار استنباطی (من‌ویتنی و کروسکال-والیس) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج: راه‌کارهای کارگاه آموزشی، مشاهده بهترین عملکرد، دوره‌های کوتاه مدت آموزشی و فلوشیپ به ترتیب با میانگین 33/2، 42/2، 51/2، 59/2 مناسب‌ترین راه‌کارها و نظارت بر عملکرد اساتید، راه‌کاری نامناسب شناخته شد. نتایج نشان می‌دهد که راه‌کارهای کارگاه، دوره‌های کوتاه مدت آموزشی و فلوشیپ با سن اعضای هیأت‌علمی ارتباط دارند (05/0>p). بین راه‌کار مشاهده‌ی بهترین عملکرد با سن اساتید و همچنین بین مناسب‌ترین راه‌کارهای توانمندسازی آموزشی با سایر ویژگی های فردی اعضای هیأت‌علمی(جنس، نوع هیأت‌علمی، رتبه علمی، مدرک تحصیلی، نوع استخدام و سابقه کار) ارتباط معناداری مشاهده نشد(05/0
其他摘要：Introduction: Understanding the process of empowerment and promoting universities’ capabilities to create an empowered atmosphere are factors affecting functions of education which require identification of the strategies and effective factors in faculty members’ empowerment. The present study was conducted to identify and determine the most appropriate strategies of educational empowerment for faculty members of medicine from the viewpoints of faculty members of Mashhad School of Medicine. Methods: This descriptive cross-sectional study was conducted in 2012 in Mashhad School of Medicine. Initially, a list of appropriate strategies to empower faculty members was extracted from reviewing documents, literature, and experts’ opinions then, a researcher-made questionnaire was developed based on the list, and after verifying the content validity and reliability by means of test-retest (correlation coefficient at 0.87), was distributed among 96 faculty members (20 faculty members of basic sciences, 76 clinical faculty members) who were selected through stratified random sampling. Each strategy was evaluated as appropriate (3), rather appropriate (2) or inappropriate (1). Data were analyzed using descriptive and inferential statistics (Mann-Whitney and Kruskal-Wallis). Results: The strategies of workshops, observation of the best performance, short-term training courses and fellowship were the most appropriate strategies with means of 2.33, 2.42, 2.51, and 2.59, respectively while monitoring professors’ performance was identified as an inappropriate strategy. Results showed that the strategies of workshops, short-term training courses and fellowship were correlated with the age of faculty members (p<0.05). No significant correlation was found between the strategy of observation of the best performance and faculty members’ age and also between the most appropriate educational empowerment strategies and other individual characteristics of faculty members (gender, type of faculty member, academic ranking, academic degree, type of employment and working experience) (p>0.05). Conclusion: The findings of this study could be helpful for managers, instructors and planners of empowerment courses for faculty members.
关键词：توانمندسازی; اساتیدپزشکی; اعضای هیأت‌علمی; راه‌کارها
