摘要：مقدمه: شناسایی عوامل تأثیرگذار بر خودناتوان‌سازی تحصیلی به عنوان آسیبی روان‌شناختی و یک استراتژی جهت توجیه شکست تحصیلی احتمالی در آینده، دارای پیامدهای تحصیلی نامطلوبی است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل پیش‌بینی خودناتوان‌سازی تحصیلی بر اساس ویژگی‌های شخصیت و اهداف پیشرفت انجام شد. روش‌ها: این پژوهش توصیفی- همبستگی در سال 1393 انجام گرفت. نمونه آماری پژوهش شامل 258 نفر از دانشجویان دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شیراز بودند که به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌ای خودگزارشی شامل خرده مقیاس‌های اهداف پیشرفت، ویژگی‌های شخصیت و خودناتوان‌سازی تحصیلی پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مسیر بوسیله نرم‌افزار lisrel استفاده گردید. نتایج: نتایج نشان داد که اثرات غیر مستقیم برون‌گرایی، وظیفه مداری، توافق‌پذیری و گشودگی تجربه بر خود ناتوان‌سازی تحصیلی به‌ترتیب برابر با 08/0-، 11/0- و 07/0- و معنادار هستند (01/0> P). اثر غیر مستقیم توافق‌پذیری بر خودناتوان‌سازی نیز برابر با 03/0 و معنادار است (05/0> P). همچنین اثر غیر مستقیم ویژگی روان‌نژندی بر خودناتوان‌سازی تحصیلی بر خلاف سایر ویژگی‌های شخصیت مثبت و برابر با 10/0 و معنادار است(01/0> P). بر اساس نتایج RMSEA برابر با 06/0، CFI برابر با 98/0، GFI برابر با 99/0، AGFI برابر با 94/0 و نسبت X/df2 برابر با 68/2 است که همه بیانگر برازش خوب مدل هستند. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج با اجرای سنجه‌های شخصیت در محیط‌های تحصیلی و شناخت عمیق‌تر رگه‌های درونی شخصیت فراگیران، می‌توان آنها را از قرار گرفتن در معرض آسیب‌های روان‌شناختی مانند خود ناتوان‌سازی تحصیلی دور نگه داشت.
其他摘要：Introduction: Identifying factors affecting academic self-handicapping as a psychological harm and a strategy to justify probable academic failure in the future has undesirable educational consequences. Thus, the purpose of this study was to provide a model to predict academic self-handicapping on the basis of personality traits and achievement goals. Methods: This descriptive-correlational study was performed on 258 students of nursing school in Shiraz University of Medical Sciences in 2014. Participants were selected through stratified sampling. The subjects answered to a self-report questionnaire measuring achievement goals, personality traits, and academic self-handicapping. Data were analyzed using path analysis in LISREL software. Results: Findings showed that indirect effects of extroversion, task-orientation, agreeableness and openness to experience on academic self-handicapping were all significant at -0.08, -0.11, and -0.07 respectively (p<0.01). Also, the indirect effect of agreeableness on academic self-handicapping was 0.03 and significant (p<0.05). The indirect effect of neurosis on academic self-handicapping, unlike other personality traits, was positive (0.10) and significant (p<0.01). Based on findings, RMSEA equaled 0.06, CFI equaled 0.98, GFI equaled 0.99, AGFA equaled 0.94, and x2/df ratio equaled 2.68 which all indicate a good-fitting model. Conclusion: The results showed that implementation of personality measures in educational settings and deeper understanding of the inner characteristics of learners might keep them away from exposure to psychological harms such as academic self-handicapping.
