期刊名称：Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology
印刷版ISSN：1735-4315
电子版ISSN：2228-7515
出版年度：1999
卷号：4
期号：3
页码：48-62
语种：English
出版社：Tehran University of Medical Sciences
摘要：هدف این پژوهش ارزیابی میزان تاثیر به کارگیری رابطین بهداشت (داوطلبین زن) در تغییر آگاهی و عملکرد بهداشتی خانوارهای تحت پوشش مراکز بهداشتی - درمانی شهری، شهرهای تهران (منطقه جنوب) سنندج و شهر کرد بوده است. برای انجام این پژوهش نیمهآزمایشی نخست در هر یک از شهر های مورد بررسی یک مرکز بهداشتی درمانی شهری که برنامه رابطین در انحا اجرا می شد به عنوان "مرکز آزمایشی" و یک مرکز بهداشتی درمانی شهری که برنامه رابطها در آنجا اجرا نمیشد اما جمعیت زیر پوشش آن از نظر اقتصادی و اجتماعی مشابه جمعیت زیر پوشش مرکز مورد بررسی بوده به عنوان "گروه گواه" در نظر گرفته شدند. آزمودنیهای دو گروه را 400 زن 15 تا 49 ساله شوهردار و کودکان 1 تا 4 ساله و نوزادان 12 تا 18 ماهه آنها تشکیل میداد. روش گردآوری اطلاعات به صورت مصاحبه حضوری با پاسخگویان و با استفاده از پرسشنامه بود. در "مراکز آزمایشی" پیش از اجرای برنامه رابطین بهداشت، شاخصهای مورد نظر پژوهش در زمینه آگاهی و عملکرد بهداشتی زنان جامعه که در اهداف پژوهش مشخص شده بود اندازهگیری شد. پس از اجرای برنامه از مراکز آزمایشی و گواه نمونهگیری شد و بین نتایج مرکز آزمایشی پیش و پس از اجرای برنامه رابطین و بین مراکز آزمایش و گواه مقایسه انجام گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد که در اثر اجرای برنامه میزان آگاهی گروه آزمایش و نسبت به گروه گواه در منطقه جنوب تهران افزایش چشمگیری داشته است. بطوریکه از 10 مورد شاخص تعیین شده برای آگاهی، 9 مورد آن افزایش معنیدار نشان داد. در شهرهای سنندج و شهرکرد تغییرات دیده شده بیشتر نسبت به پیش از اجرای برنامه رابطین بهداشت بود ولی نسبت به گروه گواه تغییرات معنیدار نداشت. یافتههای پژوهش نشان داد که در زمینه عملکرد مادران دارای کودک 1 تا 4 ساله، در هر سه شهر مورد بررسی فعالیت رابطین بهداشت باعث گردید که مادران بیشتر از مراکز نزدیک برای انجام مراقبت کودک خود بهره گیرند. ولی در زمینه مراقبت مرتب کودکان خود تنها در منطقه جنوب تهران در اثر فعالیت رابطین بهداشت نسبت به گروه گواه تغییرات مثبتی دیده شد، در شهر سنندج و شهرکرد این تغییرات در گروه آزمایش و گروه گواه معنیدار نبود.
其他摘要：The purpose of the present study was to evaluate the effectiveness of volunteer women in changing the health knowledge and practice of families that were under the coverage of urban health centres in Tehran (south area), Sanandaj and Shahr-e-Kord. This study was a quasi-experimental research. In each area one centre with volunteers programme was selected as experimental and a centre without such programme was selected as control centre. The experimental and control centres were matched in terms of social and economical levels of population they served. Subjects were 400 married women (aged 15 to 49), their children (aged 1 to 4) and infants (aged 12 to 18 months). Data were collected through interview and questionnaire. In the experimental centres before providing this service the subject's knowledge of health issues and their health practice were measured. After the completion of the programme, samples were selected from both experimental and control centres. Pre-test and post-test measures in the two groups were compared. The results showed that this programme ted to a significant increase in the knowledge and practice of the experimental groups in the south area of Tehran. These changes were also seen in Sanandaj and Shahr-e-Kord but were not statistically significant. In terms of the functioning of the mothers with children aged 14 years old only those in the south area in Tehran showed significant improvement. No significant changes in the functioning of the mothers in Sanandaj and Shahr-e-Kord were noted. Although some improvement in terms of child care is demonstrated by mothers in south Tehran but findings of other regions do not indicate any noticeable change.
