摘要：زمینه و هدف : اختلالات اسکلتی-عضلانی ( MSDs )، یکی از عوامل شایع آسیب های شغلی است که بهطور عمده در کمر، گردن و اندام های فوقانی نمایان میشود. این مطالعه با هدف تعیین شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی و ارزیابی ارگونومیک خطر ابتلا به این اختلالات در کارکنان یک شرکت پتروشیمی صورت پذیرفت. روش بررسی: در این مطالعه 327 نفر از کارکنان شاغل در یک شرکت پتروشیمی با حداقل یک سال سابقه کار در واحدهای دفتری و عملیاتی مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه کارکنان دفتری و عملیاتی به علت ماهیت متفاوت کار بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند. در مشاغل دفتری ابزار گردآوری داده ها عبارت بودند از پرسشنامهی ویژگی های دموگرافیک، پرسشنامهی نوردیک برای تعیین شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی و چکلیست ارزیابی ارگونومیک محیط های کار دفتری. در مشاغل عملیاتی ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامهی ویژگی های دموگرافیک، پرسشنامهی نوردیک و روش QEC برای ارزیابی ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی- عضلانی بودند. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیلهی نرمافزار SPSS (Ver. 16.0) و با استفاده از آزمون های Mann-Whitney U Chi-square , و نسبت برتری انجام گرفت. یافته ها: میانگین سن و سابقه کار افراد مورد مطالعه بهترتیب برابر با 63/6 ± 2/32 و 01/4 ± 53/5 سال بهدست آمد. شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در کارکنان دفتری 1/68 درصد و در کارکنان عملیاتی 6/46 درصد تعیین شد. نتایج نشان دادند که شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در نواحی گردن، پشت، کمر و زانو در کارکنان دفتری بهطور معنیداری بیشتر از افراد عملیاتی است. در ارزیابی بوسیلهی چک لیست ارگونومی در کارکنان دفتری کمترین مقدار شاخص مربوط به میانگین شاخص پوسچر و ایستگاه کار بهدست آمد. این بدان معناست که در اقدامات اصلاحی در مشاغل دفتری بهبود پوسچر کار می بایست در اولویت قرار گیرد. در ارزیابی به روش QEC ، 4/38 درصد از کارکنان عملیاتی در سطح اولویت اقدام اصلاحی 1، 2/19 درصد در سطح اولویت اقدام اصلاحی 2، 5/31 درصد در سطح اولویت اقدام اصلاحی 3 و 11% در سطح اولویت اقدام اصلاحی 4 قرار گرفتند. در مجموع 5/42% از موارد سطح ریسک بالا و بسیار بالا بوده که نشان دهنده مخاطره آمیز بودن شرایط و نیاز به اصلاحات در مشاغل عملیاتی میباشد. بر اساس نتایج بهدست آمده، مجموعهای از اقدامات اصلاحی انجام گرفت. نتیجهگیری: شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در نواحی مختلف بدن در کارکنان دفتری نسبت به کارکنان عملیاتی بهطور معنیداری بیشتر است. در بهبود شرایط کار و اقدامات اصلاحی در افراد مورد مطالعه، توجه به ریسک فاکتورهای نواحی کمر، گردن، پشت، زانو، شانه و مچ دست بهعلت شیوع بالا در این نواحی اهمیت دارد.
其他摘要：Background and aims: Musculoskeletal disorders (MSDs) are one of the most common causes of occupational injuries that appear in back , neck and upper limb mainly . This study was conducted with the objectives of determination of prevalence rate of MSDs and ergonomics assessment of the risk of MSDs in workers of a petrochemical company . Methods: In this study, 327 randomly selected workers in a petrochemical compan y with at least one year work experience in office and operational units participated . O ffice and operational staff were studied separately d ue to different nature of their works. In office jobs, data were gathered using demographic questionnaire, Nordic musculoskeletal disorders questionnaire (NMQ) and ergonomics checklist for assessment of working conditions. In operation jobs, demographic questionnaire, NMQ and QEC method were applied to collect the required data. Data were analyzed using statistical tests including t-test, Chi-square and test of proportion by SPSS software (Version 16.0). Results: Means of age and job tenure of study subjects were found to be 32.2±6.63 and 5.53±4.01 years , respectively . Prevalence rates of MSDs in office and operation staff were 68.1 % and 46.6%, respectively . The r esults showed that the prevalence of musculoskeletal disorders in neck , back , low back and knees in the office staff were significantly higher than those of operational workers. Working condition assessment by the checklist in office staff revealed that the lowest index wa s related to posture and workstation . This means that in the corrective program improving working posture should be considered as a priority . The results of assessment of physical exposure to musculoskeletal risks by QEC technique among operational workers showed that in 38.4% of workers studied, the level of exposure to musculoskeletal risks was in Action L evel (AC) 1, 19.2 % in AC 2, 31.5 % in AC 3 and 11% in AC 4. Totally, in 42.5% of workers studied, the level of exposure to musculoskeletal risks was high or very high. This indicated that the jobs and working conditions in the operational units were conducive for developing MSDs and needed corrections. Based on the results, some interventional measures were implemented. Conclusions: The prevalence of musculoskeletal in the office staff wa s significantly higher than that of operational subjects. In working conditions improvement, taking risk factors of lower back , neck , upper back , knee , shoulder and wrist into consideration seemed essential.
