期刊名称：Researches in Mystical Literature (Gawhar-i Guya)
印刷版ISSN：2008-3130
电子版ISSN：2476-3292
出版年度：2010
卷号：4
期号：1
页码：47-68
语种：Persian
摘要：مرزبان نامه دربردارنده داستان ها و حکایتهای بسیار کهن است و باور بر این است که این کتاب در اصل به یکی از گویش های فارسی میانه و آن طوری که وراوینی می گوید به زبان طبری کهن تألیف شده بوده است که دو بار به طور جداگانه توسط سعدالدین وراوینی و محمد بن غازی ملطیوی به نثر فنی فارسی دری برگردانده شده است. با بررسی درونمایه داستان های آن مشخص می شود که طبق گفته وراوینی اصل کتاب از سابقه ای کهن و حتی کهن تر از آنچه وی ادعا می کند، برخوردار بوده است. این کهنگی اثر را در محتوا و درون مایه بسیاری از حکایتهای اصلی و فرعی و اشارات کنایی و لفظی آن بروشنی می توان دید. این مقاله با تحلیلی تاریخی- اسطوره ای و اجتماعی - فرهنگی از محتوا و زبان مرزبان نامه وراوینی و روضه العقول ملطیوی بر آن است تا ضمن یافتن ریشه بسیاری از داستان ها و حکایت های این اثر در باورهای کهن ایران و ملل همسایه‌ای که فرهنگشان بر فرهنگ ایران تأثیر گذاشته است و با استناد به آداب و رسوم اجتماعی، فرهنگی و دینی ایرانیان قبل از اسلام، تاریخ تقریبی تألیف این اثر را که مسلماً به ایران پیش از اسلام و به احتمال زیاد به اواسط روزگار ساسانیان می رسد، مشخص کند.
其他摘要：Marzban-name includes old tales and narratives . It is believed that this book was originally written in one of the middle – Persian dialects. As Varavini says it was first written in Tabari language and after that it was translated into New-Persian by Saad ed Din Varavini and Malatyvi. By investigating its stories, it becomes obvious that, according to Varavini, Marzban-name has very old origin, even older than what Varavini claimed. This archaism is very obvious in the content of most of the main and secondary stories and also in its ironical structure. In this paper, by mythological- historical and socio- cultural analysis of Marzban-name, it is tried to find the origin of most stories and narratives which reflect the Iranian beliefs and ideas of neighbors whose culture has affected Iranian culture of that time. In addition, by referring to social, cultural and religious conventions of Iranians before Islam, the approximate date of this work which certainly refers to pre- Islamic period and Sasani-age would be estimated.
