期刊名称：Researches in Mystical Literature (Gawhar-i Guya)
印刷版ISSN：2008-3130
电子版ISSN：2476-3292
出版年度：2012
卷号：6
期号：2
页码：141-162
语种：Persian
摘要：یکی از نظریه‌های مطرح در شاخه‌های معنی شناسی، معنی شناسی شناختی است. از جمله ساخت‌ها و فرایندهای مفهومی که معنی شناسان‌شناختی به آن پرداخته‌اند، طرحواره‌های تصویری یا فضاهای ذهنی است. طرحواره‌های تصویری سطح اولیه‌تری از ساخت شناختی زیربنای استعاره‌اند که امکان ارتباط میان تجربیات فیزیکی ما را با حوزه‌های شناختی پیچیده‌تری فراهم می‌کنند. بر اساس طرحواره حجمی تجربه‌ای که انسان از وجود فیزیکی خود مبنی بر اشغال بخشی از فضا دارد، درک مفهوم انتزاعی حجم را برای او امکان پذیر می‌سازد و انسان مظروف ظرف ها و مکان‌هایی می‌شود که دارای حجم هستند و این تجربه فیزیکی را به مفاهیم دیگر که به لحاظ جوهری یا مفهومی حجم ناپذیرند، بسط می‌دهد و طرحواره‌هایی انتزاعی از احجام فیزیکی در ذهن خود پدید می‌آورد. از طریق طرحواره حجمی می‌توانیم مفاهیم انتزاعی را که بر بودن چیزی درون چیز دیگر دلالت دارد در قالب مفاهیم و تجربه‌های عرفانی مورد بررسی قرار دهیم؛ از جمله مباحثی که در این پژوهش بر مبنای طرحواره حجمی مورد بررسی قرار گرفته‌اند، موارد مربوط به آیه نور، کلمه توحید، اطوار دل، اقلیم هشتم و شهرهای زمرّدین آن و دریا است. بر اساس طرحواره حجمی، انسان به وسیله مفاهیمی که از تجارب فیزیکی ذخیره شده در ذهن خود دارد می تواند فضاهای فراحسی و مفاهیم انتزاعی و بسیاری از تجارب و حوادث درونی و عرفانی را تبیین کند. در این پژوهش ابتدا معنی شناسی شناختی و طرحواره‌های تصویری به طور مختصر تعریف می‌شود و سپس درباره مکان ها و مفاهیم عرفانی و انتزاعی که در بعضی از متون عرفانی؛ از جمله مثنوی معنوی بر اساس طرحواره حجمی بیان شده اند، بحث می شود.
其他摘要：One of the important theories of semantics is Cognitive Semantics. Among conceptual structures and processes approached by cognitive semanticists are image schemas. Image schemas are deep structures of cognitive metaphors that make relations between our physical experiences and cognitive fields possible. Based on the container schema, physical experience of being in a container is the base of man's experience of abstract concepts which are understood through this schema. The mystical experiences and concepts that represent being as an abstract thing in the abstract container can be analyzed through container schema and metaphors which are based on this schema. In this research, the concepts and symbols of the Noor (light) verse, the Monotheism Word, the Heart's Approaches, the sea, Eighth Climate and its emerald cities are studied in terms of this schema. Based on the theory of Cognitive Semantics, the man can understand the abstract concepts and esoteric experiences of mysticism in terms of this schema.
