期刊名称：Researches in Mystical Literature (Gawhar-i Guya)
印刷版ISSN：2008-3130
电子版ISSN：2476-3292
出版年度：2008
卷号：1
期号：4
页码：217-258
语种：Persian
摘要：از قصاید مشهور خاقانی، شاعر دیر آشنای زبان فارسی، قصیده ترساییه است با مطلع: فلک کژروتر است از خط ترسا مرا دارد مسلسل راهب آسا این قصیده به دلیل آنکه شماری از مصطلحات آیین ترسایان در آن به کار رفته، از قصاید دشوار خاقانی به شمار آمده است و در دوره‌های مختلف اهل ادب به شرح آن پرداخته‌اند. تا‌کنون چندین شرح از آن به چاپ رسیده، ولی قدیمترین شرح این قصیده از شیخ آذری طوسی ( م866 هـ ق) است که در سال 830 هـ ق آن را فراهم کرده. وی این شرح را در باب چهارم از کتاب ارزشمند مفتاح الاسرار و خلاصه مشهورتر آن جواهر الاسرار آورده است. از این شرح زرین کوب در تعلیقات خود بر ترجمه شرح قصیده ترساییه مینورسکی و سید ضیاء الدین سجادی در تصحیح و تعلیق دیوان خاقانی و دیگر پژوهشگران در آثار بهره برده‌اند. شیخ آذری 35 بیت از 91 بیت این قصیده را شرح نموده است. وی در این شرح گاهی برخی ابیات را به طور کامل شرح کرده و گاهی فقط یک واژه را توضیح داده است. شرح شیخ آذری به خاطر فضل تقدم و اینکه به نکاتی اشاره کرده است که در شروح دیگر به آن توجه نشده است و اینکه نمایانگر توجیهات عجیب و غریب قدما در شرح مشکلات متون است، اهمیت ویژه‌ای دارد.
其他摘要：Qaside of Tarsa'ieh", meaning ode to Christianity, is one of the most difficult Qasides (odes) of Khaghani. Its intricacy rises mainly from the use of the jargons particularly found in Christianity. This, in itself, has forced many men-of-letters to put interpretations on this poem, the first of which is an interpretation belonging to Sheikh Azar-e- Toosi (866 A.H), which is firstly reported completely in his Meftah-ol-Asrar, and later on, briefly in his Javaher-ol-Asrar. Thereafter, many of the succeeding researchers take benefits of this old interpretation among whom are Zarinkob (in his translation of Minoreski's interpretation) and Sajjadi (in his elucidatory work on Khaghani's Divan) Sheikh Azar-e- Toosi has merely explained 35 out of 91 couplets of this poem ranging from brief word explanations to full verse interpretation. However, this interpretation, due to its priority as well as its somehow eccentric interpretations which are ignored in the succeeding interpretations could be of high value for researchers.
关键词：خاقانی; شرح قصاید خاقانی; شیخ آذری طوسی; قصیده ترسائیه; نثر قرن نهم.
其他关键词：Khaghani; the interpretation of Kahaghani\'s Qasides; Sheikh Azar-e- Toosi; Qaside of Tarsa\'ieh; the prose of 9th century
