摘要：Wykorzystując wyselekcjonowane prace oraz szereg materiałów niepublikowanych Autor dokonał przeglądumetod stosowanych w Polsce do oceny rozmiarów przekształceń rzeźby terenu wskutek bezpośredniego oddziaływaniaczłowieka. Na podstawie analizy porównawczej tych procedur oraz wyników uzyskanych w toku badań z ichwykorzystaniem stwierdził m.in.:- niejednoznaczne precyzowanie przedmiotu badań i ich ograniczony zasięg przestrzenny,- realizowanie badań na obszarach, które nie zawsze są reprezentatywne dla stref morfogenetycznych Polski lub tworzącychje jednostek niŜszego rzędu,- objęcie badaniami jedynie wybranych typów antropogenicznych form rzeźby terenu,- analizowanie przebiegu i skutków morfogenetycznej działalności człowieka w róŜnych okresach badawczychi z wykorzystaniem odmiennych procedur.W konkluzji Autor stwierdza, Ŝe dalszy rozwój badań nad bezpośrednią morfogenetyczną działalnością człowieka jestniezbędny dla pełnego poznania ewolucji współczesnej rzeźby Polski, a określenie prawidłowości w zakresie rozwoju izaniku form antropogenicznych moŜe być bardzo przydatne przy formułowaniu prognoz dotyczących stopnia antropogenicznegoprzeobraŜenia rzeźby terenu obszaru Polski i jego przestrzennego zróŜnicowania.
其他摘要：On the basis of the selected papers and a number of unpublished materials, the author reviews the methodsused in assessing the degree of direct human influence on relief transformation. The comparative analysis of the aboveprocedures as well as their results enabled the following conclusions to be drawn:1. the research subject of limited spatial extension is often ambiguously specified,2. the research is conducted on the areas which are not fully representative for morphogenetic zones of Poland or forlower-ranking units,3. only the selected types of anthropogenic forms are included into the studies,4. the course and consequences of human morphogenetic activity is analysed in connection with selectedresearch periods and using different procedures.The author concludes that the studies on both direct and indirect human morphogenetic activities are necessary to fullyunderstand the evolution of contemporary relief of Poland. Moreover, defining regularities in terms of the development and disappearance of anthropogenic relief forms can be very useful for forecasting the level and spatial variation of anthropogenic relief transformation in Poland.
关键词：antropogeniczne formy rzeźby terenu; stopień antropogenicznego przekształcenia rzeźby terenu;Polska.
其他关键词：anthropogenic relief forms; degree of anthropogenic relief transformation; Poland
