زمینه ‌و‌ هدف: فرهنگ ایمنی سازمان راهکاری اساسی در جهت کاهش حوادث شغلی محسوب شده و بسیاری از صنایع در گوشه و کنار جهان، تمایل خود را برای تحقیق بر روی این مفهوم بعنوان رویکردی در کاهش حوادث روزمره و فجایع بالقوه نشان داده‌ اند. هدف این مطالعه طراحی ابزاری معتبر برای سنجش فرهنگ ایمنی بر اساس مُدل آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌باشد.
روش‌بررسی: این مطالعه، یک بررسی توصیفی تحلیلی است که بر روی 409 نفر از کارکنان یکی از شرکت‌های بهره برداری نفت و گاز اهواز در سال92 13انجام شد. پرسشنامه‌ی اولیه بر اساس مدل 5 بُعدی آژانس بین المللی انرژی اتمی تهیه، سپس روایی زبانی، روایی محتوایی و روایی سازه بر روی سؤالات صورت گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با روش‌های آزمون- بازآزمون و ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. اطلاعات بااستفاده از نرم افزار 18 Spss تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: در بررسی روایی محتوایی ضرایب شاخص روایی محتوا و نسبت روایی محتوایی کل به ترتیب 91/0و 87/0 بدست آمدند. تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه بررسی شد و ضریب KMO و آزمون بارتلت به ترتیب 807/0 و 791/ 5237 بدست آمد. همچنین تحلیل عاملی وجود 5 فاکتور شامل: اولویت به ایمنی، رهبری، مسئولیت پذیری، یکپارچگی ایمنی، و آموزش و یادگیری که 813/69 درصد از واریانس کل را به خود اختصاص دادند را تأیید کرد. نتایج نشان داد که پرسشنامه‌ نهایی پایا(902/0=α) و تکرار‌پذیر می باشد(899/0ICC=). همبستگی بین ابعاد پرسشنامه‌ی فرهنگ ایمنی معنی دار(01/0>p) بود.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که پرسشنامه فرهنگ ایمنی طراحی شده بر اساس مُدل5 بُعدی آژانس بین المللی انرژی اتمی روایی و پایایی قابل قبولی برای سنجش فرهنگ ایمنی در شرکت بهره برداری نفت و گاز می باشد. این ابزار می تواند در راستای ارتقاء فرهنگ ایمنی در صنایع با ریسک بالا مؤثر باشد.

Background and aims: Safety culture of an organization is an essential strategy to reduce occupational accidents, and many industries around the world have shown their willingness to consider the concept as an approach to reduce daily incidents and potential disasters. The aim of this study is to design a valid tool for measuring safety culture, which is based on a model of the International Atomic Energy Agency (IAEA).
Methods: This is a descriptive-analytic study performed on 409 employees of an oil and gas exploration company in Ahvaz in 1392. After the initial questionnaire was prepared by the IAEA's 5D model, the linguistic validity, content validity and construct validity were tested on questions. The reliability of the questionnaire was evaluated using test-retest methods and Cronbach's alpha coefficient and data were analyzed using the software SPSS 18.
Results: In studying content validity, the content validity index and total content validity ratio were obtained equal to 0.91 and 0.87, respectively. Confirmatory factor analysis of the questionnaire was evaluated, and KMO and Bartlett’s coefficients were obtained equal to 0.807 and 5237.791, respectively. In addition, factor analysis confirmed five factors in the study (including priority to safety, leadership, responsibility, safety integrity and learning), which accounted for 69.813% of the total variance. The results showed that the final questionnaire is reliable (α=0.902) and repeatable (ICC=0.899). There was a significant correlation between dimensions of the safety culture questionnaire (p<0.01).
Conclusion: The results of this study showed that a safety culture questionnaire that is designed according to the 5D model of the International Atomic Energy Agency has acceptable reliability and validity for measuring the safety culture in an oil and gas exploitation company. This tool can be effective in promoting safety culture in high-risk industries.