期刊名称：Selcuk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi
印刷版ISSN：1302-1796
出版年度：2009
期号：22
页码：255-263
出版社：Selcuk University
摘要：Bireyler kendilerinden, sosyal çevrelerinden ya da ailelerinden kaynaklanan farklıbirçok stres durumuyla karşılamakta ve bu durum eğitim-öğretim hayatlarınıetkilemektedir. Bu etkilenme sonucunda, içinde bulunduklarıkoşullara özgü davranışlar sergilemekte ve farklıstresle başaçıkma davranışlarıgöstermektedirler. Araştırmada eğitim-öğretim yaşantısında stres yaratan faktörler ve aile özelliklerine göre öğrencilerin stresle başaçıkma davranışlarıortaya konulmaya çalışılmıştır. Veri toplama aracı olarak “Stresle Başa Çıkma TutumlarıEnvanteri (SBTE)” kullanılmıştır. Ölçekte yer alan ifadeler, stresle başa çıkma durumu ile ilgili 6 boyutu (aktif planlama, dine yönelme, dışyardım arama, biyokimyasal kaçma-soyutlanma, kabul-bilişsel yeniden yapılanma ve duygusal-eylemsel kaçma soyutlanma) ölçmektedir. Söz konusu ifadeler 5’li likert ölçeği ile ölçeklendirilmiştir. Ölçekte Hiçbir zaman=1, Ara sıra=2, Bazen=3, Sık sık=4 ve Her zaman=5 olarak puanlanmıştır. Araştırmanın evrenini Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesinde 2008–2009 yılında eğitim-öğretim gören toplam 2220 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Örneklem çapınıise 509 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma sonucunda; öğrencilerin eğitim-öğretim hayatlarında en çok stres yaratan durumlar arasında birinci sırada gelecek kaygısı(%35,4) yer alırken, bu oranıekonomik sorunlar (%20,6) ve sınav ve ölçme değerlendirme sistemin (%14,3) takip ettiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte; araştırmada, aile özelliklerine ilişkin yüzde ve frekans hesaplamalarıverilerek, öğrencilerin stresle başaçıkma davranışlarını ortaya koyan boyutlar ile aile özellikleri arasında istatistiksel olarak anlamlıfarklılık olup olmadığıgüncel istatistiksel programlar ile (Varyans analizi testi) analiz edilmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin stresle başa çıkma davranışlarında aile yapılarıitibariyle; Dine Yönelme boyutunda, aile tutumlarıitibariyle; Aktif Planlama, Dine yönelme ve DışYardım Arama boyutlarında; kardeş sayılarıitibariyle; Dine Yönelme ve Kabul Bilişsel Yeniden Yapılanma boyutlarında; ikamet ettikleri yer itibariyle; Kaçma – Soyutlanma (Biyokimyasal) boyutunda istatistiksel olarak anlamlıfarklılık olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Bu sonuçlar; aile özelliklerinin stresle başaçıkma tutumlarında önemli bir etken olduğunu ortaya koymaktadır. Öğrencilerin stresle başaçıkma davranışlarında aile önemli olduğundan, ailelerin öğrencilere karşıolumlu davranışlar sergilemeleri ve özellikleri öğrencilerin stres düzeylerini etkileyecek ve eğitim- öğretim hayatlarında başarıdüzeylerini arttırabilecektir.
