摘要：Bu makalede İbn Haldun’un asabiyet kavramı ile Maurice Halbwachs’ kolektif hafıza kavramı arasında bir karşılaştırma yapılmaktadır. Makalenin amacı asabiyet kavramının bugüne kadar üzerinde durulmayan ve Halbwachs’ın kolektif hafıza kavramı ile önemli benzerlikler gösteren temel boyutlarından birini gün yüzüne çıkarmak ve analiz etmektir. Ortak geçmiş imajının özgün bir topluluk olmanın vazgeçilmez şartı olduğunu savunan her iki düşünür de söz konusu imajı kuşaklararası iletişim bağlamında ele almaktadır. İbn Haldun toplum üyelerinin sahip olduğu ortak geçmiş imajının güçlü olma düzeyi ile sergilediği dayanışma düzeyinin doğru orantılı olduğunu savunmaktadır. Diğer taraftan, ona göre ortak geçmiş imajındaki deformasyon toplumsal dayanışmayı olumsuz şekilde etkilediğinden bu, güç/iktidar kaybını ve boyunduruk altında yaşamayı, dolaysıyla da daha fazla yabancılaşmayı ve toplumsal hafıza kaybını beraberinde getirmektedir. Anahtar Kelimeler: İbn Haldun, Asabiyet, Maurice Halbwachs, Kolektif Hafıza
