زمینه و هدف: با توجه به تسریع در گسترش مکانیزاسیون عملیات مختلف کشاورزی و کاربرد تراکتور به عنوان یکی از مهم‌ترین ماشین‌های کشاورزی ضرورت توجه به وضعیت سلامت و ایمنی کاری و ارگونومی کاربران این وسیله وجود دارد.

روش بررسی: در این تحقیق اثر شاخص BMI و زوایای قرارگیری پای کاربران تراکتور بر کاهش آستانه درد عضله گاستروکینیموس آن‌ها هنگام کلاچ‌گیری با استفاده از الگوریتم ژنتیک مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ها بر روی دو تراکتور MF285 و MF399 به عنوان تراکتور‌های متداول در ایران و با استفاده از‌ 30 نفر به‌عنوان راننده انجام شد.

یافته‌ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که در تراکتور MF285 ، افراد با شاخص BMI بیش‌تر (در محدوده طبیعی)، زاویه قرارگیری زانو و ران پای کم‌تر، از میزان کاهش آستانه درد کم‌تری در حین کلاچ‌گیری برخوردارند. در نتیجه این افراد با فشارهای نامتعارف کم‌تری در هنگام کلاچ‌گیری تراکتور MF285 بر روی عضله گاستروکینیموس روبه‌رو بودند. در تراکتور MF399 شاخص BMI بیش‌ترین ضرایب رگرسیونی را در تمام فواصل زمانی در حین و پس از کلاچ‌گیری داشت و تأثیر این متغیر در تمامی فواصل زمانی بر روی کاهش آستانه درد رانندگان، بیش‌ترین مقدار بود. بطوری‌که با افزایش یک واحد در شاخص BMI میانگین کاهش آستانه درد در 30 ثانیه و 60 ثانیه کلاچ‌گیری و پس از 60 ثانیه استراحت به ترتیب 1، 89/0 و 69/0 نیوتن کاهش می‌یابد. نتایج کاربرد الگوریتم ژنتیک نشان داد که شاخص BMI ، زاویه‌های زانو، ران و مچ پا به ترتیب 75/24 کیلوگرم بر مترمربع، 101، 76 و 100 درجه، میزان کاهش آستانه درد عضله گاستروکینیموس کاربران تراکتورهای MF285 را به 016/0 نیوتن کاهش می‌دهد. برای کاربران تراکتور MF399 نیز که شاخص BMI ، زاویه‌های زانو، ران و مچ پا به ترتیب 86/24 کیلوگرم بر مترمربع، 130، 115 و 95 درجه، کاهش آستانه درد در حدود 316/0 نیوتن می‌باشد.

نتیجه‌گیری: در اکثر فواصل زمانی در حین و پس از کلاچ‌گیری در هر دو تراکتور، شاخص BMI تاثیر منفی بر کاهش آستانه درد داشت. عضله گاستروکینیموس کاربرانی که شاخص BMI (در محدوده طبیعی) بیش‌تری داشتند، در هنگام کلاچ‌گیری تحت تنش کم‌تری قرار گرفت.

Backgrond and aims: Due to the rapid development of agricultural mechanization operations and the use of tractor as one of the most important agricultural machinery, focus on the health, ergonomic and safety working conditions of the tractor operators is a MUST.

Methods: In this research the impact of BMI index and the leg angles of Iranian common tractors drivers on pain threshold reduction of Gastrocnemius muscle during clutching were investigated. Experiments were performed on two tractors including MF285 and MF399 models as two Iranian common tractors. The experiments were conducted by employing 30 drivers.

Results: The results of data analysis showed that in MF285 tractor, the drivers with higher BMI index (within the normal range) and lower leg and thigh angles had small decrease of pain threshold. Consequently, these tractor drivers feel low level of stress in their Gastrocnemius muscle. The BMI index had the highest regression coefficient for all time intervals, during and after clutching of MF399 tractors. The impact of this variable for all time intervals on the reduction of pain threshold was the highest. So that one unit increase in BMI index would decrease the pain threshold reduction by 1, 0.89 and 0.69 N, respectively. The results of genetic algorithm showed that when the BMI index, knee, thigh and ankle angles are 24.75 kgm², 101, 76 and 100 degrees, the decrease of pain threshold in Gastrocnemius muscle is reached to 0.016 Newton. For the MF399 tractor, when the BMI index, knee, thigh and ankle angles are 24.86, 130, 115 and 95 degrees, the decrease of pain threshold is reached to 0.316 Newton.

Conclusion: The effect of BMI index was negative on the decrease of pain threshold for all time intervals, during and after clutching for both of tractors. The Gastrocnemius muscle of the drivers with higher BMI index is under less stress during clutching.