期刊名称：Selcuk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi
印刷版ISSN：1302-1796
出版年度：2016
期号：36
页码：130-141
语种：Turkish
出版社：Selcuk University
摘要：Madencilik, geçmişten günümüze uygarlıkları şekillendiren sektörlerin başında gelmiştir. Özellikle, sanayi devriminden itibaren başta kömür ve demirin insanlığın gelişim sürecindeki önemini yadsımak mümkün değildir. Bu yüzyılda da, madencilik faaliyetleri olmaksızın insan yaşamının sürdürülebilmesi olası değildir. Ekonominin iki temel hammadde üreticisi sektörlerinin tarım ile birlikte madencilik olduğu düşünülmektedir. Bu niteliği nedeniyle sektör, ekonomiye doğrudan yaptığı katkı ve başta imalat sektörü olmak üzere ekonominin diğer alanlarına sağladığı girdiler nedeniyle iki yönlü öneme sahiptir. Gelişmiş bir madencilik sektörü, istihdam, üretim vb. ekonomik göstergelere yaptığı katkının yanı sıra, imalat sanayii için de önemli bir itici güç oluşturabilmektedir. Bu nedenle, ekonomik kalkınma politikalarının ve planlarının oluşturulmasında sektöre özel bir önem verilmesi gerekmektedir. Madencilik istihdama katkıda bulunması, hizmet ve yan sanayi sektörleri oluşturması ve bölgesel kalkınmayı teşvik etmesi açısından önemli, aynı zamanda yatırım tutarının geri dönüş sürecinin uzun olmasından dolayı da son derece riskli bir sektördür. Dolayısıyla emtia fiyatlarında meydana gelecek bir artış, şirketin bu emtiayı üretmesi, işlemesi veya tüketmesine göre şirketin gelecekteki nakit akışlarını negatif veya pozitif olarak etkileyecek ve şirketin değerini azaltabilecek veya arttırabilecektir. Bu açıdan çalışmada 2003:5-2014:12 dönemi için metal fiyatlarının (altın, gümüş ve bakır) Borsa İstanbul’da yer alan ve madencilik sektöründe faaliyet gösteren 6 şirketin hisse senedi fiyatları üzerinde nasıl ve ne ölçüde etkili olduğunu aylık veriler kullanarak test edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada değişkenlere ilişkin dolar bazlı fiyatlar kullanılmıştır. Metal fiyatları ile şirket hisse senedi fiyatları arasında uzun dönemli ilişki olup olmadığı ise Johansen eşbütünleşme yöntemi ile test edilmiştir. Elde edilen bulgular, IHMAD, IPEKE, KOZAA ve PRKME hisse senedi fiyatları ile metal fiyatları arasında uzun dönem ilişki olmadığını göstermiştir. Kısa dönem ilişki ise standart EKK ile tahmin edilmiş; bakır fiyatlarının IHMAD hisse senedi fiyatlarını negatif yönde etkilediği, altın fiyatlarının ise IPEKE ve KOZAA hisse senedi fiyatları üzerinde pozitif yönde etkisi olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak elde edilen bulgular yatırımcıların bu şirketlere yatırım kararı alırken metal fiyatlarına ek olarak diğer değişkenleri de dikkate almaları gerektiğini ortaya koymuştur.
