摘要：مقدمه: دانشجویان به‌عنوان افراد تحصیل‌کرده، الگوی مناسبی به‌عنوان فرد غیرسیگاری برای اطرافیان خود می‌باشند. پژوهش حاضر در سال 1389، به‌منظور بررسی علل شيوع و عوامل مؤثر بر مصرف دخانیات در بين دانشجويان دانشگاه‌هاي شاهرود انجام شده است.مواد و روش‌ها: این پژوهش يك مطالعه توصيفي- مقطعي است. داده‌ها ازطریق پرسش‌نامه‌اي حاوی 10 سؤال عمومی و 15 سؤال اختصاصی درزمینه مصرف دخانیات جمع‌آوري شده است. روايي پرسش‌نامه پس از تنظیم، مورد تأیید استادان و متخصصان فن قرار گرفته و 1800 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های شاهرود به‌صورت خودایفا تکمیل كردند.نتایج: طبق نتایج به‌دست‌آمده میانگین سنی افراد 5/3±5/28 سال بود. 389 نفر (6/21%) از دانشجويان شركت‌كننده در اين مطالعه از دخانیات استفاده می‌کردند كه اكثريت آن‌ها 80% مذكر بودند. سیگار بیشترین ماده مصرفی بود، پس از آن به‌ترتیب 122 نفر (31%) از قلیان و 19 نفر (5%) از پیپ استفاده می‌کردند. از ميان عوامل مؤثر در گرايش به مصرف دخانيات؛ رابطه با دوستان سيگاري، استرس، دوري از خانواده و سرگرمی مهم‌ترين علل بودند. بین مصرف دخانیات با جنس، مقطع تحصیلی، وضعیت تأهل، محل سکونت، سطح تحصیلات والدین و ميزان درآمد آنان رابطه معناداری مشاهده گردید (001/0P<). نتيجه‌گيري: باتوجه به شیوع نسبتاً بالای مصرف دخانیات در بين دانشجویان، راه‌اندازی دفتر مشاوره و استفاده از همسالان آموزش‌دیده می‌تواند نقش بسزایی در کاهش مصرف دخانیات ایفا نماید.
其他摘要：Introduction: Students as educated people are good models of non-smoking people for those who are close to them. This study reviews factors affecting the prevalence of smoking among university students in Shahroud in 2010.Methods: In this descriptive- sectional study, the data was collected through a self administered questionnaire which contained 10 general and 15 specific items on tobacco use. The design and initial validity of the questionnaires was approved by the professors and specialists. The questionnaire was administered to 1800 students at universities in Shahroud. Results: The average age of the participants was 28.5±3.5 years. 21.6% (n=389) of the participants used tobacco (80% male and 20% females). Cigarette was the most widespread means of smoking followed by water pipe (31%) and pipe (5%). Among the major factors for tobacco use were having smoking friends, stress, being far from family and entertainment. Significant relationships were observed between smoking and sex, educational level, marital status, residence, parental education level and income (P<0.001). Conclusion: With regard to the high prevalence of tobacco use among students, opening counseling offices and using trained peers can play a significant role in reducing tobacco use.
