摘要：این نوشتار به حج می پردازد به شیرینها و تلخیهایش. شیرینیهایش، اشتیاق دیدار است و سرور حضور، شوق خواستن و فخر خواسته شدن، رهایی از منیت است و پیوستن به بینهایت و ... سخن کوتاه، هر جا که اوست و هر چه که با او عجین است، شیرین، دلپسند و خوشایند است اما هر کجا که به ما انسانها سپرده میشود به علت بدپنداریها و بدکرداریهای برخی از ما تلخی و ناکارآمدی به بار می آید. این بخش از نوشتار به تلخیهای حج اختصاص دارد. امید می رود که با گفتن و باز گفتنش، احتمال بر طرف شدنش افزایش یابد. نگارنده در عین حال که به تلاشهای صورت گرفته از جانب افراد مخلص و متعهد برای اعتلای کیفیت حج، ارج می نهد بر این باور است اگر زبان به نقد گشوده نشود و محاسن و معایب یک رویداد مطرح نگردد وضع از آنی که هست بدتر خواهد شد و تلخیهای دیگری بر آنچه که هست افزوده خواهد گردید. لذا برخود فرض می داند که مشکلات و ناکارآمدیهای سفر حج را بازگوید تا شاید به گوشی برسید، بر دلی بنشیند، مایه تحرکی بشود و مشکلی از میان برود.
