摘要：یکی از مسائلی که از دیرباز آدمیان را به تأمّل فراخوانده، مسئلة جبر و اختیار است. پرسش اساسی در این بحث آن است که آیا انسان، دست‌کم در برخی اعمال خود، مختار است یا آنکه مجبور است و هیچ اختیاری ندارد؟ همچنین دلالت‌های تربیتی آن کدام است؟ به گواهی تاریخ، آزادی یکی از خواسته‌های همیشگی بشر بوده است. مردم در سراسر جهان فریاد آزادی سر داده‌اند و اقبال آنها به سوی جوامع دارای آزادی بیشتر است. ما طالب آزادی هستیم؛ زیرا امکان برآورده کردن هرچه بیشتر تمایلات و خواست‌های ما را مهیّا می‌کند. یک انسان آزاد می‌تواند هر گونه که دوست دارد، زندگی کند، به هر کجا که می‌خواهد برود، به هر نحوی که دلش خواست، فکر کند و انتخاب نماید. مسئلة جبر و اختیار یکی از مواردی است که در فلسفه، کلام، اخلاق و... بدان پرداخته شده، امّا نه با نگاه تربیتی. در این پژوهش، تلاش شده تا جبر و اختیار از دیدگاه اسلام و قرآن بررسی شود و آنگاه دلالت‌های تربیتی متناسب با آن ارائه گردد. در پایان نیز پس از تجزیه و تحلیل کیفی اطّلاعات، بدین نتیجه می‌رسیم که یکی از دلالت‌های مهمّ مستخرج از این موضوع، اصل مسئولیّت‌پذیری انسان است که بر سایر امور تربیتی تأثیرگذار می‌باشد.
其他摘要：thingsthat invite human beings to reflection and thinking is the problem of“Compulsion’’ and “Free will’’.The main questionin the debate is that whetherhuman is “Free’’ or “one who chooses’’ in someof his actions at least or he is “compelled’’ and not have authority! Also what areit's theeducational implications? According to history, freedom is a human permanent demand. People want the freedom around the world andtheir attentiontocountries withmore freedom is the more. Weareseekingfreedom; because it provides possibility of compling our demands and desires increasingly. Afree mancan lives as he loves, go towhereverhe wants, think andselect in any wayhe desires.The problem of“Compulsion’’ and “Free will’’ is one of the thingsthat it is mentioned inphilosophy, theology, ethics and etc.butnotwiththe educationallook. In this research, we attempt toreview and study “Compulsion’’ and “Free will’’ from the perspective of Islamandthe Quranand then we wlill provide its appropriate educational implications. In the end, after qualitative analyzing of data we conclude that one of the important implications derived from this issue, is the principle of responsibility in humanwhich it affects on other educational affairs
