摘要：Boşanma davaları ülkemizde her geçen yıl artan sıklıkta görülmektedir. Bu davalarda başvuran çiftlerin eğer çocukları varsa davalarda bir de çocuğun velayetinin kime verileceğinin belirlenmesi gerekmektedir. Bir çocuğun gelişimini sağlıklı bir biçimde tamamlayabilmesi için ebeveyn, ebeveynliğin gereklerini yerine getirebilmelidir. Ebeveynin ebeveynlik becerilerini uzun dönemde “yeterince iyi” şekilde yerine getirebilme düzeyi ebeveynlik kapasitesi olarak adlandırılır. Çocuğun velayetinin hangi ebeveyne verileceğinin belirlenmesinde göz önünde bulundurulması gereken önemli unsurlardan biri de ebeveynlerin ebeveynlik kapasitesinin değerlendirilmesidir. Değerlendirme için hâkim bilirkişiye başvurabilir, burada bilirkişinin düzenleyeceği raporun amacı velayet kararını verirken hâkime yardımcı olmaktır. Yapılan değerlendirme, velayetin kime verilmesi gerektiğini belirtmekten çok ebeveynlerin var olan durumunu ortaya koyar. Çocuğun korunması bağlamında yapılan ebeveynlik değerlendirmesi ebeveynlerin klinik değerlendirmelerinden veya ebeveynlik eğitiminden farklı bir kavramdır çünkü bu değerlendirme adli süreçlerde kullanılacaktır. Literatürde ebeveynlik kapasitesi değerlendirmesinde profesyoneller tarafından aktif olarak kullanılan çeşitli değerlendirme araçları vardır. Bu araçlar birbirlerinden küçük farklılıklar gösterebilmektedir. Genellikle değerlendirmede hangi aracın kullanılacağı bilirkişinin insiyatifıne bırakılmıştır ancak aracın uygulandığı toplumun yapısına uygunluğu gözetilmelidir. Makalemizde ebeveynlik kapasitesi değerlendirmesi için kullanılabilecek objektif ölçütlerin neler olabileceği tartışılmaktadır. Değerlendirmede kullanılabileceği savunulan iki (Parenting Skils Assessment-10; Parenting Competence 3) aracın özellikleri irdelenmiştir.
其他摘要：The rate of divorce cases has projected an increasing number in recent years. In these cases, if couples have children and are demanding a divorce, a settlement should be done about which parent should have the custody of the children. A parent ought to carry out his/her parenting responsibilities so that the children would complete their developmental process in a healthy and sufficient environment. The level of fulfillment of parenting skills in long term “good enough” by parents is called parenthood capacity. One of the most important points to take into consideration while deciding on a custodian is the assessment of parenthood capacity. For an accurate assessment, judge might consult a referee. The aim here is to assist the judge to reach a verdict on custody assessing the reports run by the referee. This assessment demonstrates parents’ current situation rather than their eligibility to be custodian. Since parenthood assessment, regarding protection of child, is used during judicial process, it is a different notion from clinical examination of parents or parenthood education. There are various assessment tools on parenthood, which are actively used by professionals in the literature. These tools might slightly differ from each other. It is usually under the initiative of referee to choose the right tool for an assessment. However, it is essential to pay regard to the social norms of that particular society while choosing an assessment tool. This article will discuss the possible objective standards to use for assessing parenthood capacity. The features of two tools, which are claimed to be feasible for use in an assessment (Parenting Skills Assessment-10; Parenting Competence 3), will be studied.
