摘要：Abstract Tarihsellik, bir fenomenin, herhangi bir toplumda özellikle de belirli bir zaman diliminde ve kay ı tlanm ı ş ko ş ullarda ortaya ç ı kmas ı ve geli ş mesidir. Dü ş ünce bir fenomendir. Dü ş ünsel fenomenler toplumsal fenomenler, toplumsal fenomenler de tarihsel fenomenlerdir. Bu anlay ı ş a göre, her ş ey belirli bir toplum ve tarih içinde meydana gelir. Bu anlamdaki "Tarihsellik''' kavram ı n ı n, bat ı ya ait tarihsellik kavram ı ile zorunlu bir ili ş kisi yoktur. Bizdeki tarihsellik, Akâid ilmindeki yap ı da, islamî f ı rkalar ı n ortaya ç ı kmas ı ve geli ş mesinin tarihsel tarihinde ve Kelam ilmi'nde örnekli ğ i olan bir realitedir. Hiç ku ş kusuz yeni kelamc ı lar gibi eski kelamc ı lar da, ifrat, tefrit ve mutedil kar ş ı t uçlar ı n etki-tepki yasas ı na göre olu ş tuklar ı n ı n fark ı ndayd ı lar. 2 Ş u halde Kelam ilmi, belirli bir konjonktürde ve (toplumsal) alanda ortaya ç ı km ı ş , geli ş mi ş ve bizatihi tarihsel bir a ş amada olgunla ş m ı ş ve ba ş ka bir tarihsel a ş amada da gerileme ve çökme süreçlerine girmi ş tarihsel bir ilimdir.
