摘要:Bir ülkenin ekonomik kalkınmasını sağlamadaki ve ekonominin performansını değerlendirmedeki en önemli kriterlerden biri Gayrisafi Yurtiçi Hasıladaki (GSYİH) büyümedir. Ekonomik büyüme üzerine yazılmış birçok ampirik ve teorik çalışma bulunmasına rağmen küresel ekonomik kriz öncesinde ve sonrasında dış ticaretin ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini inceleyen bu çalışmada, Türkiye’nin ekonomik büyüme, ihracat ve ithalat verileri değişkenler olarak seçilmiştir. Bu çalışmada 2000 yılı birinci çeyrek (Q1) dönemi ile 2017 yılı ikinci çeyrek (Q2) dönemi arasında ihracat ve ithalatın ekonomik büyüme üzerindeki etkileri birim kök testi ve VAR analizi yardımıyla Granger nedensellik testleri ile araştırılmıştır. Türkiye’nin dış ticaretinin küresel krizden etkilenip etkilenmediğini ölçebilmek amacıyla ekonomik değişkenlere ait veriler 2008 krizi öncesini temsilen 2000Q1 ve 2008Q4 olarak ve 2008 krizi sonrasını temsilen 2009Q1 ve 2017Q2 olarak ikiye ayrılmış ve kurulan modelle analiz edilmiştir. Sonuç olarak, küresel krizinden önce ihracat ve ithalat, ekonomik büyümenin nedeni olarak bulunurken, kriz sonrası dönemde ithalat ve büyüme arasındaki nedensellik ilişkisinin kriz sonrasında ortadan kalktığı gözlemlenmiştir. Ayrıca küresel krizden önce ihracattan ithalata doğru tespit edilen nedensellik ilişkisi kriz sonrasında kaybolmuştur. Türkiye’de 2000-2008 yılları arasında ihracata yönelik sanayileşme stratejisi ve içsel büyüme teorilerinin ithalat-ihracat ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkisi söz konusu iken 2009 ve 2017 yılları arasında bu ilişkinin tamamen ihracat çekişli büyümeden kaynaklandığı tespit edilmiştir.
其他摘要:Although there are many empirical and theoretical studies written on the economic growth; in this study, which examines the impacts of foreign trade on the economic growth in pre-crisis and after crisis terms; the datum of Turkey’s economic growth, import and export are chosen as the variables. One of the most important criterion in providing the economic development and evaluating the performance of the economy is the growth in the gross national product (GNH). In this article, the effects of import and export on economic growth in the first quarter (Q1) of year 2000 and second quarter (Q2) of year 2017 have been investigated with the help of unit root test and VAR analysis via the Granger causality tests. With the aim of evaluating whether Turkey’s economy has been effected from global crisis or not, data belonging to economic variables has been separated into two (data representing the period before 2008 crisis as 2000 Q1 and 2008 Q4, and data representing the period after 2008 crisis as 2009 Q1 and 2017Q2) and has been analysed through the established model. As a result, import and export have been found out to be the reason of the economic growth before the Mortgage crisis while it has been depicted that the causality relationship between export and growth has been lost during the period after the crisis.
关键词:Uluslararası Ticaret; Ekonomik Büyüme; Granger Nedensellik Testi; Mortgage Krizi