摘要：Değer hükümleri insan davranışlarını belirleyen ve bir toplumda beklenilen davranışın yönünü tayin eden önemli ölçülerdir. Bazen bir ölçü, bazen bir hedef, bazen de bir ilke olarak yaşayan değerler, toplumsal hayatın kurulup tanzim edilmesinde büyük rol oynarlar. Bu rol, değişim süreçlerinde de kendini gösterir. Zira bir toplumdaki değerlerin değişmesi ile birlikte, insan ilişkileri başta olmak üzere, kurumlardan tabakalaşma özelliklerine kadar pek çok şeyin değiştiği görülür. Bu açıdan toplumsal alanda geçerli olan değerler, sosyal hayatın gidişatı açısından bizlere bilgi verir. Ayrıca bireyin sahip olduğu değerleri ilgi alanlarını, önemliliklerini ifade ettiği gibi onun istek ve taleplerinin yönünü de gösterir. Böylece değerler tanımlayıcı rol oynayarak, bireyin ve toplumun kimliğini ve karakterini yansıtır. Sosyoloji ise değerleri, sosyal ve kültürel yapının temeline koymakla birlikte, daha çok insan davranışları üzerindeki etkisine yoğunlaşır. Bu makalede, değer hükümlerinin kaynağına yönelik farklı bakış açılarının oluşturduğu tartışmalara yer verildikten sonra sosyolojik açıdan değerlerin kaynağının ne olduğu açıklanmaya çalışılmıştır. Sosyoloji, tek sebepli metodolojiden uzak duran, araştırmalarında çok sebepli metodolojiyi takip eden, olgular arasındaki fonksiyonel ilişkileri dikkate alan bir sosyal bilim dalıdır. Bu özelliğinden dolayı, sosyolojide değer hükümlerinin ortaya çıkmasında değerlendiren süje ve değerlendirilen obje ile kültürel çevre arasında gerçekleşen fonksiyonel etkileşim süreçleri önemli görülür. Dolayısıyla bu çalışmada, değerlendirme sürecinin bir ürünü olarak ortaya çıkan değer hükümlerinin, sosyolojinin izahından bağımsız olamayacağı vurgulanmaktadır.
其他摘要：Value judgments are the most important norms that determine human behaviors and that appoint the direction of the expected behavior in a society. Values that live sometimes as a norm, sometimes an objective, and sometimes a principle play a great role in establishing and regulating of the social life. This role shows itself in change processes, too. Because along with the change of values in a society, it is seen that human relations being in the first place, many things from institutions to stratification features change also. In this respect, values ruling in social area inform us about the course of social life. Also, an individual’s values both express his/her pursuits and their importance and show the direction of his/her wishes and demands. Thus, values play a descriptive role and reflect the identity and character of both the individual and society. Sociology put the values into the base of social and cultural structure, but mostly concentrates on their effect on human behaviors. In this article, after covering the discussions stemming from different perspectives devoted to the resource of value judgments, the resource of values in sociological terms is tried to be explained. Sociology is a social science discipline that avoids single reasoned methodology, and that follows multi-reasoned methodology in its studies, and that takes functional relations among phenomenon into account. Because of this property of sociology, in value judgments’ showing up, functional interaction processes between assessing subject and assessed object, and cultural environment are seen as important. Thereby, in this study, it is emphasized that value judgments arising as a product of assessment process cannot be independent from sociology’s explanation.
关键词：Değerler; Değer hükümleri; Değerlerin kaynağı; Sosyoloji
其他关键词：Values; Values judgments; Source of values; Sociology
