摘要：Bu çalışmada, Eski Türkçedeki kuş isimleri ele alınarak derleme yapılmaya çalışılmıştır. Çalışma, Miladi 8. yüzyıldan 11. yüzyılın sonuna kadar olan mevcut bazı eserlerdeki kuş isimleri ile sınırlanmış ve çalışmada Miladi 8 ile 11.Yüzyılda Eski Türkçede tespit edilen kuş isimlerinin etimolojisi verilmeye çalışılmış daha sonra da bu isimlerin tarihi lehçelerdeki seyirleri gösterilmiştir. Türk dilinin kilometre taşları olarak sayılabilecek olan sırasıyla Orhon Yazıtları, Yenisey Yazıtları, Bozkır Uygur Kağanlığı Yazıtları ve umumiyetle Budizm ve Manihaizm’in işlendiği Eski Uygur Yazmaları ile Karahanlı devleti zamanından bize yadigâr kalmış Divanü Lügat-it-Türk, Kutadgu Bilig, Atabetü’l-Hakayık, Türkçe İlk Kur’an Tercümesi gibi eserler sadece dil bilgisi açısından değil, aynı zamanda Türk kültürü açısından da çok önemli kilometre taşlarındandır. Bu eserlerde araştırmacılar sadece o dönemin yaşamış dil malzemesini değil, aynı zamanda Türklerin devlet teşkilat yapılanmasını, askeri teşkilat yapısını, gelenek ve göreneklerini yani kısaca başka bir anlamda törelerini, Türklerin yaşadığı coğrafyayı, kullandıkları araç gereçleri, kılık kıyafetlerini, yiyecek ve içeceklerini, dini inançlarını, yine yaşamlarındaki evcil hayvanlarla yabani hayvanlar gibi pek çok konuyu kısaca Türk Kültürü adı altında toplayabileceğimiz birçok konuyu tespit etmek, geçmiş Türklerin yaşantısına ışık tutmak mümkündür. Bu hususlardan dolayı başta Divanü Lügat-it-Türk olmak üzere yukarıda sıralanarak belirtilen pek çok eser bu yanları ile ele alınıp incelenmiştir, incelenmeye de devam edilecektir.
其他摘要：In this study, we tried to make the assembly by taking the old bird names in Turkish. This study is limited to bird names which were written in some works between AD 8’th to end of the 11’Th century. In this study, we tried to give the bird names etymology which were detected from old Turkish used between AD 8’th to 11’th century and the progression of the bird names in historical dialects was shown. Orkhon inscriptions, Yenisei inscriptions, Steppe Uighur Khanate manuscripts are regarded as milestones in Turkish language and in general old Uighur manuscripts in which Buddhism and Manihaism were committed, and also Divanü Lügat-it Türk, Kutadgu Bilig, Atabetü’l Hakayık are the relics remaining to us from Karahan State, and Turkish translation of Quran are very important works not only in terms of language but also in terms of understanding Turkish culture. Researchers has identified many elements that may be collected under the names of Turkish culture such as the construction of state apparatus, the military organizational structure, mores and traditions, their geography, their tools, clothes, food and beverages, religious belief, pets and wild animals that exist in their life besides the works of that time lived in Turkish language. In this way, the life of the past Turks was clarified. Thus, especially Divanü Lügat-it Türk, many works have been pointed out above in order have been investigated and will continue to be examined as well.
关键词：Orhon Yazıtları; Eski Uygur Yazmaları; Divanü Lügat-it-Türk; Kuş isimleri.
其他关键词：Orkhon inscriptions; Old Uighur manuscripts; Divanü Lügat-it Türk; Bird names
