摘要：Öğretmen nitelikleri üzerine yapılan birçok araştırma, tarih öğretmenlerinin kendi disiplinleri hakkında derin bilgi sahibi olmaları gerektiğini ileri sürmektedir. Böyle bir tarihsel bilgiye sahip olmak, tarih öğretmeni için bir tür ön koşul niteliğindedir. Nitekim tarihsel alan bilgisinde mevcut olan bir kısım eksiklikler bile, öğrenmenin niteliğini olumsuz yönde etkilemekte ve öğretilecek konuların yüzeysel bir şekilde aktarılmasına neden olmaktadır. Tarih öğretiminde alan bilgisinin önemine karşın, bu anlamda kullanılacak bir ölçme aracının bulunmaması önemli bir eksikliktir. Bu çalışmanın amacı, tarih öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının alan bilgileri konusundaki yeterlik algılarını ölçmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu kapsamda 21 madde ve 4 boyuttan oluşan Tarih Alan Yeterlik Algısı Ölçeği (TAYAÖ), 305 tarih öğretmeni adayı üzerinde uygulanmış ve elde edilen veriler geçerlik ve güvenirlik analizine tabi tutulmuştur. Yapılan açıklayıcı faktör analizine göre TAYAÖ, toplam varyansın % 62.51’ini açıklamaktadır. Açıklayıcı faktör analizi sonuçları incelendiğinde TAYAÖ’de yer alan 21 maddenin faktör yüklerinin .43-.84 arasında değiştiği görülmektedir. Ayrıca TAYAÖ’nün faktör yapısı doğrulayıcı faktör analiziyle de sınanmış, elde edilen sonuçlar 4 faktörlü yapıyı doğrulamıştır. Elde edilen uyum indeksleri ise; RMSEA = .058, GFI = .90, CFI = .98, NFI =.96, RFI = .96, AGFI = .87, IFI = .98 ve NNFI = .98 şeklindedir. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı ise .92 olarak hesaplanmıştır. Bununla birlikte ölçekte yer alan boyutların kendileriyle ve ölçek toplam puanıyla korelasyon içinde oldukları görülmektedir. Bütün bu sonuçlar TAYAÖ’nün tarih öğretmenlerinin alan yeterliklerini ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
其他摘要：From the perspective of history teaching, it is widely accepted that history teachers have to know the subjects they are teaching. As a matter of fact, even some apparently small deficiencies in subject matter knowledge negatively affect the quality of learning and cause just a superficial understanding of the subjects being taught. Despite the importance of subject matter knowledge for history teaching, the Turkish literature in this matter contains no study dealing with history teachers’ competence in subject matter knowledge. The purpose of this study is to develop a valid and reliable measurement tool that can be used for measuring in-service and pre-service history teachers’ perceived competence in subject matter knowledge. Scale of Perceived Competence in History as a Subject Matter (SPCHSM) consisting of 21 items and 4 dimensions was administered to 305 pre-service history teachers, and the obtained data were subjected to validity and reliability analysis. According to the results of the explanatory factor analysis, SPCHSM explains 62.51% of the total variance. They also indicate that the factor loadings of 21 items in SPCHSM vary from .43 to .84. The factor structure of SPCHSM was tested through confirmatory factor analysis. The obtained results confirmed the 4-factor structure. The fit indices acquired are as follows: RMSEA = .058, GFI = .90, CFI = .98, NFI = .96, RFI = .96, AGFI = .87, IFI = .98, and NNFI = .98. The Cronbach’s alpha coefficient of internal consistency of the scale was found to be .92. The dimensions of the scale were seen to be correlated with each other and the total scale score. All these results indicate that SPCHSM is a valid and reliable measurement tool that can be used for measuring history teachers’ perceived competency in their field.
关键词：Tarih Öğretimi; Alan Bilgisi; Yeterlik; Ölçek Geliştirme; Geçerlik ve Güvenilirlik
