摘要：Türkiye siyasi kültürünün temel bölünmelerinden birisi sağ-sol ayrımıdır. Ancak bu ayrım, çok partili hayatın ilk yıllarında ortaya çıkmış bir ayrım değildir. Özellikle 1960 sonrasında kendisini açıkça sosyalist bir parti olarak tanımlayan Türkiye İşçi Partisi’nin kurulması ve Cumhuriyet Halk Partisi içinde Ortanın Solu hareketinin başlamasıyla siyasi kültürde sağ-sol ayrımının netleşmeye başladığı dikkat çekmektedir. Necmettin Erbakan’ın 1969 yılında bağımsız aday olmasıyla başlayan Milli Görüş Hareketi, sağ-sol ayrımı açısından da değerlendirmeyi hak etmektedir. Çünkü Milli Görüş Hareketinde Milli Nizam Partisi’nin kuruluşundan itibaren sağ ve sol siyaseti temsil ettikleri iddiasındaki iki büyük partinin de tezlerini eleştiren ve yeni, alternatif bir siyaset anlayışı öne çıkmaktadır. Bir dönem, 1973 yılında Milli Selamet Partisi, kendisini “sağ” siyaset anlayışının asıl ve tek temsilcisi olduğu iddiasına sahip olarak “sağ” kavramını sahiplenme çabasında olmuştur. Buradaki vurgu da “sağ” tanımlaması üzerinden kendisini, diğer sağ ve sol diye tanımlanan partilerden ayırmak fikri üzerine kurulmuştur. Dönemin siyasi retoriği icabı daha sonra sağ-sol siyaset ayrımına çok net bir şekilde girilmediği ve “millilik” kavramı etrafında Milli Görüş’ün kendisinin müstakil bir fikir ve siyaset olduğu tezine daha güçlü vurgu yapılmıştır. Bu bildiride Türkiye siyasi tarihindeki bölünmeler ve özellikle sağ-sol ayrımı açısından Milli Görüş Hareketi değerlendirilecektir.
其他摘要：One of the basic divisions of Turkish political culture is right-left division. But this division didn’t arise during the first years of multi-party era. Especially right-left division began to clear in political culture in 1960s, with establishing of Turkish Workers Party which was defined itself as socialist and beginning of the left of the middle movement in Republican People Party. National Opinion Movement which started with Necmettin Erbakan’s independent candidate for deputy in 1969, deserves an evaluation about that division as well. Because since establishment of National Order Party which was the first political party of that movement, it has been defined itself as new and alternative with criticism of major right and left political parties. One period in 1973, National Salvation Party owned “right” concept based on the claim that defining itself the just representative of right politics. The emphasis here was established on the idea of division from other right and left parties. Then, because of the main rhetoric of the era, they didn’t include right-left political division clearly but around the concept of “nationality it emphasized that National Opinion was an independent idea and policy thesis. In this notification, National Opinion Movement will be evaluated by divisions in political history and especially in terms of right-left.
关键词：Siyasi Kültür; Milli Görüş Hareketi; Sağ-Sol Ayrımı; Necmettin Erbakan
其他关键词：Political Culture; National Opinion Movement; Right-Left Division; Necmettin Erbakan
