摘要：Bu araştırmada doğalgazın jeoekonomik önemi belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma betimsel olup, bulgular tarama yöntemiyle elde edilmiştir. Tespitlerimize göre doğalgaz tüketimi tüm dünyada, özellikle de Kuzey Yarım Küre’de hızla yaygınlaşmaktadır. Dünya genelinde tüketim 1989-2009 döneminde % 65 artmış, ithalatçı ülkeler listesine yenileri eklenmiştir. Önemli doğalgaz yataklarının ve üretim alanlarının başta Rusya Federasyonu, Hazar Havzası ve Ortadoğu olmak üzere belirli bölgelerde yoğunlaşması ve talebin fazlalığı bu enerji kaynağını kısa sürede küresel ölçekte ticarî bir ürüne dönüştürmüştür. Nitekim 2009 yılı itibariyle dünya doğalgaz üretiminin %30 kadarı uluslararası ticarete konu olmuştur. Yine aynı yıl toplam ihracatın yarıdan fazlası (%57), başını Rusya Federasyonu’nun çektiği beş ülke tarafından gerçekleştirilmiştir. Son yıllarda özellikle yeterli enerji kaynağından yoksun AB ve Japonya ile aralarında Çin ve Türkiye’nin de bulunduğu ekonomileri hızla büyüyen ülkeler, doğalgazda çok fazla dışarıya bağımlı hale gelmişlerdir. Yakın gelecekte bu bağımlılığın daha da artacağı, örneğin AB’nin 2030 yılında ihtiyacı olan doğalgazın % 95’ini ithalat yoluyla karşılayacağı tahmin edilmektedir. Bu durum sektörde büyük çaplı plânlamaların, projelerin, yatırımların ve uluslar arası antlaşmaların yapılmasını zorunlu hale getirmektedir. Diğer yandan doğalgaz üzerinde küresel ve bölgesel güçler arasında büyük bir jeoekonomik mücadele cereyan etmekte olup, bu süreçte kaynak bakımından zengin Hazar Havzası, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgeleri ile enerji güzergâhları üzerinde bulunan ülkelerin stratejik önemi artmaktadır.
其他摘要：This research investigates the geo-economic importance of natural gas. The study is descriptive and findings have been obtained through literature review methods. According to the findings all over the world, particularly in the Northern Hemisphere consumption of natural gas has fast grown up. The consumption increased by 65% between 1989 and 2009, and new countries have been included in the list of importer countries. Due to the existence of important natural gas resources and production places particularly in Russian Federation, Caspian Basin, and Middle East and intensive demand for obtaining natural gas has made this energy source as a worldwide commercial product. In 2009 such that 30% of the world natural gas production was considered in international trade. Again in the same year, more than half of the total exportation of natural gas (57%) was carried out by five countries, in particular the Russian Federation. In recent years, countries without sufficient energy resources such as European Union and Japan as well as China and Turkey as emerging economies have become dependent to natural gas energy rich countries. In the near future, it is expected that this dependence would be increased, such as natural gas importation of the EU will be 95% in 2030. Therefore, this situation requires conducting comprehensive plans, projects, investments and international agreements. On the other hand, there has been a big geo-economic struggle among the worldwide and regional powers, thus, strategic importance of resource rich places such as Caspian Basin, Middle East and North Africa and other countries which are on the energy route have been increasing
关键词：Enerji jeopolitiği; Enerji arzı ve güvenliği; Hazar Havzası; Rusya Federasyonu
其他关键词：Geopolitics of energy; Demand and security of energy; Caspian Basin; Russian Federation.
