摘要:Bir edebî eserdeki psikolojik öğelerin saptanması ve esere psikanalitik kuramın uygulanması Freud ile başlar ve peşi sıra gelen psikologlar ile derinlik kazanır. Freud’un öncülüğüyle gelişen psikanalitik eleştiri yöntemi, sanatçıların ruhi hayat hikâyesinin ve bilinçaltının yarattıkları sanat eserlerinin oluşumuna etkisini araştırır. Sanatçıların eserlerinde yer alan eğilimleri bu eleştiri yöntemi için veri oluşturur. Bu çalışmada Emevî döneminde yaşayan ve kendi dönemi ve sonraki çağlar dâhil aşk şairlerinin hocası kabul edilen Ömer b. Ebî Rebîa’nın şiirleri psikanalitik açıdan incelenmiştir. Şiir, şairin yaşadığı asra ışık tutan önemli unsurlardan biridir. Ömer b. Ebî Rebîa’nın yaşadığı dönemde Mekke ve Medine ekonomik, kültürel ve sosyal olarak ilerleme kaydetmiş ve halkın refah seviyesi artmıştır. Bu durumun sonuçlarından biri olarak musiki ve şiir bu dönemde daha da yaygınlaşmış, daha önceki dönemlere ait kalıplarından biraz uzaklaşmıştır. Sosyal hayattaki bu gelişmelerle orantılı olarak kadın, edebiyatın içerisinde daha çok yer sahibi olmuştur. Soylu ve zengin bir ailenin çocuğu olarak yetişen Ömer b. Ebî Rebîa, yakışıklı olması, söylediği aşk şiirleri ile kadınların ilgi merkezinde olmuştur. Kadınlarında bulunduğu edebi meclislerde şiirler söylemiştir. Zevk gazelinin öncüsü olduğu için şiirlerinin en önemli teması kadındır. Ömer b. Ebî Rebîa, narsist eğilimleri olan bir şairdir. Onun aşkları gerçek aşk değildir. O kadınların kendisine ve söylediği şiire gösterdikleri ilgiden hoşlanmaktadır. Bu çalışmada Ömer b. Ebî Rebîa gibi bir megalomanın şiirlerindeki narsistik öğeler ortaya konulmaya çalışılmıştır.
其他摘要:Psychoanalytical criticism, developed through the guidance of Freud, deals with the effects of the psycological backgrounds and sub-conscious of the artists on their artworks. Their inclinations expressed in their works provides the needed datas for this critical method. In this paper we've tried to psychoanalitically criticise the poems penned by Omar b. Abi Rabia who becoming an Umayyad period poet himself was considered as the tutor of love poets of all times to come. He is thought to be a narcissist. As he was the leading figure of lyric poems, "woman" was the most significant theme in his work. Here we've put forth the narcissistic elements examined through the poems of Omar b. Abi Rabia, an incurable megalomaniac.
关键词:Ömer b. Ebî Rebîa; Şiir; Psikanaliz; Narsisizm.
其他关键词:Omar b. Abi Rabi’a; poem; psychoanalysis; narcissism.