摘要:Bu araştırmada, ilköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik rollerini hangi düzeyde gerçekleştirdikleri öğretmen görüşleri açısından belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2011-2012 öğretim yılında, İzmir’in 4 büyük merkez ilçesindeki (Buca, Bornova, Konak, Karşıyaka) 48 ilköğretim okulunda görev yapan 697 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Şişman (2004) tarafından geliştirilen “Okul Müdürlerinin Öğretim Liderliği Davranışları Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada 11 alt problem yanıtlanmaya çalışılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, t- Testi, Kruskal Wallis Testi, Tek Yönlü Varyans Çözümlemesi ve Scheffée Testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları şunlardır: Öğretmenlerin kendi okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarına ilişkin algıları müdürlerin yaşlarına, branşlarına, okuldaki görev sürelerine, yöneticilikteki görev sürelerine ve eğitim yönetimi eğitimi alıp almamalarına göre önemli farklılık göstermemektedir. Öğretmenler 2/3 yıllık enstitü mezunu olan okul müdürlerini fakülte ya da yüksekokul mezunu olan okul müdürlerine göre öğretimsel liderlik rollerini sergileme düzeyini daha olumlu değerlendirmektedirler. Öğretmenler tüm boyutlar ve ölçek genelinde, sosyo-ekonomik düzeyi yüksek olan okullarda görev yapan müdürlerin öğretimsel liderlik davranış düzeylerini alt ve orta sosyo-ekonomik düzeydeki çevrelerde yer alan okullarda görev yapan müdürlerden daha olumlu bulmaktadırlar. Öğretmenler tüm boyutlarda ve ölçek genelinde orta büyüklükte görev yapan okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını küçük ve büyük okullarda görev yapan okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarına göre daha olumlu değerlendirmektedirler. “Öğretim Süreci ve Öğrencilerin Değerlendirilmesi” boyutu hariç tüm boyutlar ile ölçek genelinde özel okullarda görev yapan öğretmenler kendi okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını resmi okullardakilerden daha yüksek düzeyde algılamaktadırlar.
其他摘要:This research aims at determining to what extent primary school principals carry out instructional leadership behaviours according to the primary school teachers’ perceptions. The research sample consists of 48 primary school principals and 697 primary school teachers working in 48 primary schools in the central districts of Izmir (Buca, Bornova, Konak, Karşıyaka) in 2011-2012. ‘Personal Data Form’ and ‘Instructional Leadership Scale’, developed by Şişman (2004) were used to collect the data for the research. 11 research questions were answered in the research. Arithmetic mean, standart deviation, t-test, One Way ANOVA (F), Mann-Whitney U Test, Kruskal Wallis Test and Scheffee Test were used to analyze the data. The results of the research are summarized below: Teachers’ perceptions of their principals’ instructional leadership behaviours do not vary in terms of such variables as their age, branch, the duration of service at school, the duration of service as a principal, having ‘Education Management’ education. The principals graduated from 2/3 year institution perform instructional leadership behaviours better and more efficiently than the principals graduated from four-year faculty in terms of teachers’ assessments. According to teachers, principals working in upper socio-economic environment are better instructional leaders than those who work in middle and low socio-economic environment. Within the framework of the scale and in all other respects, teachers assess principals working in medium-scale schools more favorably than principals working in small-scale and large- scale schools. Except for the dimension of ‘Evaluation of Teaching Period and Students’, within the framework of the scale and in all other respects, teachers working in private schools perceive their principals’ instructional leadership behaviours as being at a more primary rank than teachers working in public schools.
关键词:liderlik; öğretimsel liderlik; okul müdürü; öğretmen; eğitim