چکیده

زمینه و هدف: حوادث و بلایا از جمله بلایای طبیعی و انسان ساخت باعث به وجود آمدن پیامدهای زیان بار مختلفی در جامعه می شود. حوزه سلامت در بلایا نقش اساسی در کاهش مرگ و میر و صدمات دارد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ایمنی و خطر مراکز بهداشتی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 94 انجام شد.

روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی مقطعی می باشد. جهت اجرای مطالعه از دستورالعمل ارزیابی خطر بلایا در نظام شبکه بهداشتی درمانی استفاده گردید و فرم های شناخت مخاطرات تهدیدکننده، ارزیابی آمادگی عملکردی، ارزیابی آسیب پذیری سازه‌ای و غیرسازه‌ای در سطح 214 واحد بهداشتی درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران تکمیل گردید. پس از تحلیل جمع‌بندی نتایج تمامی مراکز سطح ایمنی، میزان آسیب‌پذیری و آمادگی مراکز به صورت درصد محاسبه گردید.

یافته ها: بر اساس نتایج در مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران سطح آمادگی عملکردی 23 درصد، سطح ایمنی عناصر غیر سازه ای، سازه ای و ایمنی کل به ترتیب 27، 20 و 22 درصد می باشد. همچنین شاخص سطح ایمنی در برابر بلایا 3 از 10 برآورد گردید.

نتیجه گیری: با توجه به نتایج وضعیت فعلی آمادگی مراکز در برابر بلایا فاصله زیادی با سطح مطلوب دارد. این وضعیت ناشی از نبود تشکیلات منسجم مدیریت خطر بلایا، نبود بودجه کافی و دانش نسبت این موضوع می باشد. در نتیجه بایستی اقدامات مناسبی در بخش مدیریت خطر بلایا به ویژه در افزایش درک خطر بلایا در سطح مسئولین و جامعه صورت پذیرد.

Background and aims: Disasters and Events including Natural and man-made disasters, Caused several harmful consequences in society. Health sector has an Essential role in Reducing deaths and injuries during disasters. Therefore present study with aim of Disaster Safety and Risk Assessment in Primary Health Care Facilities of Iran University of Medical Sciences in Functional, Non Structural & Structural Components in 2015-2016 were performed.

 Methods: This study is cross-sectional. To conduct the study used from Disaster Risk Assessment in Primary Health Care Facilities Guidelines and forms recognition threatening risks, Functional preparedness assessment, Non Structural & Structural vulnerability assessment In the 214 health units covered by Iran University of Medical Sciences was completed. After summing up the results of all centers Safety level, vulnerability and preparedness for centers were calculated as a percentage.

Results: Based on the results Functional preparedness level in Health centers for Iran university of medical Sciences is 23%, safety of non-structural, structural elements and total safety is 27, 20 and 22 %. Also Safety level index in disaster 3 form 10 was estimated.

Conclusions: According to the results current situation of disaster preparedness centers is far from the favorable level. This condition caused by a lack of coherent organization for disaster risk management, lack of sufficient funds and knowledge of this context. As a result, appropriate measures in disaster risk management, especially in increasing the understanding of disaster risk at the community and authorities level should be done.