زمینه و هدف: استرسِ شغلی، یکی از مهم­ترین معضلات دنیای امروز است که علاوه بر تأثیرگذاری جسمی و روانی کارمندان، کارایی افراد را کاهش داده و بنابراین بهره­وری سازمان­ها و اقتصاد آنها را تحت تأثیر قرار می­دهد. از طرف دیگر، با نگاهی به وضعیت فضاهای اداری در جهان و تغییر آن از اوایل قرن بیستم و مقایسه­ی آن با کشور ایران، ضرورت انجام پژوهش و ایجاد دگرگونی در طراحی فضاهای اداری ایران نیز احساس می­شود. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل نقش عوامل طبیعی نور، دید و منظر بر کاهش استرس کارمندان فضاهای اداری می­باشد.

روش بررسی: برای دستیابی به این منظور، از روش روان­ـ­فیزیک استفاده گردید. همچنین برای سنجش شرایط استرس­زا در مقابل شرایط با استرس ناچیز، آزمونی پژوهشگر­ساخت بر پایه­ی آزمون استروپ رنگ­ـ­کلمه به کار گرفته شد و داده­های حاصل از 40 آزمون­شونده، توسط نرم­افزار متلب (MATLAB) تحلیل گشت. این آزمون شوندگان دبیران دعوت شده از تمامی استان­های کشور بودند.

یافته ­ها: تحلیل آزمون نشان داد که زمان واکنش افراد در محرک­های نمایش­دهنده­ی فضاهای فاقد نور طبیعی، دید و منظر بیشتر است و میانگین زمان پاسخ در تصاویر ناخوشایند، به صورت معنادار، بیشتر از میانگین زمان پاسخ در تصاویر خوشایند می­باشد (P<0.1).

نتیجه ­گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که سه عامل نور و روشنایی، دید و منظر در کاهش استرس کارمندان نقش مؤثری دارند، بنابراین پیشنهاد می­شود که طراحان با در نظر گرفتن این سه عامل، محیط­های با استرس کمتر، پویا و خوشایند را برای کارمندان خلق نمایند.

Background and aims: Today job stress is one of the most important problems of staffs that has physical and mental impact on them and also reduces their efficiency; therefore, it can affect organizations’ productivity and economy. Besides, regarding offices around the world and their improvements in 20^th century comparing to offices in Iran, shows that we need to research and change Iranian official spaces design. The aim of this study is to analyze the role of natural lighting, window views and indoor plants on stress reduction of offices’ staffs.

Methods: To achieve this end, Psychophysics method is used. Also, to evaluate stressful conditions, a researcher-making test based on Stroop Word-Color Test is examined and collected data is analyzed by using MATLAB. The examinees are teachers from all provinces in Iran.

Results: The analysis shows that the reaction time is increased in stimulus showing lack of natural light, window view and indoor plants. Accordingly, the average reaction time in unpleasant images is significantly more than pleasant ones (P<0.1).

Conclusion: Data analysis shows that the degree of stress is influenced by natural lighting, window view and indoor plants of workplace that can be improved by giving attention to these three factors in interior design to design a pleasant and dynamic workplace.